Dil Maange More…

[ In 2007, I submitted this article for publication in the Souvenir of the Golden Jubilee celebrations of the Dept. of Petroleum Engineering, Indian School of Mines, Dhanbad. I am not sure if this was published or not. Anyway, I am posting it here for your reading pleasure.]


Dil Maange More…
– Bikram M. Baruah, PE1995
(Sr. Reservoir Engineer, Kelker and Associates, Inc., Abu Dhabi, UAE)

There were 3 options for the discipline in the entrance exam application form of ISM. I filled it up as - Option 1: Petroleum Engineering. Option 2: Petroleum Engineering and Option 3: Petroleum Engineering. My father said – what are you doing? If you do not get Petroleum Engineering, you should keep other options. But, I insisted that if I study in ISM, I’ll study only PE.

I was a proud young man, when the postman delivered the letter from ISM Entrance Exam Section that I got a rank in the entrance test and that I got Petroleum Engineering. At that time, most of the students from my home state got admitted through the state quota system. I was proud to be one of those few who got admitted though direct entrance tests.

মেস্কিক’ উপসাগৰৰ তৈল বিভিষিকা !

যোৱা ২০ এপ্ৰিলৰ পৰা আজি পৰ্যন্ত মেস্কিক’ উপসাগৰৰ সমুদ্ৰতলিত থকা তৈলখাদ এটাৰ পৰা প্ৰতি দিনে অনুমানিক ৫০০০ বেৰেলকৈ খনিজ তেল অনিয়ন্ত্ৰিতভাৱে অনগল ওলাই আছে৷ পাৰিপাৰ্শ্বিকতাৰ বিভিষিকা সৃষ্টি কৰা এই খনিজ তেল নিৰ্গত হোৱাৰ হাৰ খাদটোৰ ভিডিঅ’ বিশ্লেষণ কৰি কোনো কোনোৱে ১০০,০০০ বেৰেল প্ৰতি দিন হ'ৱ পাৰে বুলিও অনুমান কৰিছে৷

আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ লুইজিয়ানা নগৰৰ সমুদ্ৰতীৰৰ পৰা ৬৪ কিলোমিটাৰ নিলগত, ১৫০০ মিটাৰ দ পানীত খনিজ তেলৰ বাবে ব্যধন কৰি থকা Deepwater Horizon-নামৰ এখন ওপঙা ব্যধন চাঙত (floating drilling platform) দুৰ্ঘটনাক্ৰমে এটা বিষ্ফুৰণ ঘটে৷ ফলত চাংখনত জুই লাগে আৰু ১১জন কৰ্মীয়ে প্ৰাণ হেৰুৱায়৷ দুদিন ধৰি এই ভয়ংকৰ জুই নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা নগ’ল৷ ফলত লো-তীখাৰ প্ৰকাণ্ড চাংখন ২২ এপ্ৰিলৰ দিনা পানীত ডুবি যায় আৰু তৈলখাদটো অনিয়ন্ত্ৰিত হৈ পৰে৷ প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ আগশাৰীৰ 'বিপি'-নামৰ আন্তঃজাৰ্তিক তৈল কোম্পানীটোৰ দ্বাৰা পৰিচালিত এই খাদটো অবিৰাম প্ৰচেষ্টাৰ অন্ততো নিয়ন্ত্ৰণৰ অধিনলৈ অহা নাই৷ কোম্পানীটোৱে খাদটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব কাৰনে আৰু ক্ষতিপুৰণ হিচাপে ইতিমধ্যে প্ৰায় এক বিলিয়ন ডলাৰ ব্যয় কৰিব লগাত পৰিছে৷

প্ৰদূষণঃ

এই দূৰ্ঘটনাই সমূদ্ৰৰ আলফুলীয়া জীৱজগতত অবিৰত ভাৱে ডাঠ কলা খনিজ তেল সিচি দি তাৰ প্ৰকৃতিক ভাৰসাম্য হেৰুৱায় পেলাইছে৷ মেস্কিক’ উপসাগৰৰ উপকূলত ইতিমধ্যে কিছুমান আলকাতৰাৰ লদা (tar ball) আৰু ডাঠ খনিজ তেল দেখিবলৈ পোৱা গৈছে৷ সাগৰীয় মাছ-কাছ, চৰাই-বৃক্ষ আদি হানি কৰাৰ লগে লগে মাছ মৰীয়া, মস্যপাম, নিমখ বনোৱা কাৰখানা, সাগৰ তীৰৰ বিনোদন উদ্যোগ আদিত আৰ্থিক ভাৱে বহু হানি কৰিছে৷
পৰিষ্টিতি ইমানেই গম্ভীৰ ৰূপ লৈছে যে স্বয়ং আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি বাৰাক অবামাই নিজে ইয়াৰ দৈনিক খতিয়ান লৈছে৷ খাদটো নিয়ন্ত্ৰণ আৰু প্ৰদূষণ নিৰাময় কৰিবলৈ সকলো ব্যৱস্থা যাতে লোৱা হয় তাৰ বাবে তেওঁ সুনিশ্চত কৰিম বুলি প্ৰতিজ্ঞা কৰিছে৷
  
নিয়ন্ত্ৰণঃ

সমূদ্ৰপৃ্ষ্ঠৰ পৰা ১৫০০ মিটাৰ তলত পানীৰ চাপ ইমানেই বেছি যে কোনো ডুবাৰু তালৈ যাব নোৱাৰে৷ সকলো কাম অত্যাধুনিক ৰবট-বাহুযুক্ত দূৰৰ পৰা পৰিচালিত যানৰ (ROV = remotely operated vehicles) সহায়তে কৰিব লগা হয়৷
এই দ পানীৰ তলিত থকা খাদটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ চালি থকা প্ৰচেষ্টাৰ চলন্ত ভিডিঅ’ দেখিবলৈ পোৱা যায় বিপিৰ জালস্থানত৷ বৰ্তমান এটা প্ৰকাণ্ড ওলোটাই থোৱা চুপিৰ দৰে আহিলা (lower marine riser package)ৰ সহায়ত খাদটো কিছু পৰিমানে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা হৈছে৷ ইয়াৰ চলচিত্ৰ-বিৱৰণ এই সংযোগত পোৱা যায়৷




প্ৰসংগপুঠি / উত্সঃ
১. www.bp.com
২. www.wikipedia.org
৩
৪

চীনদেশলৈ গৈছিলো - ৩ : চাওলিন বৌদ্ধ মন্দিৰ

বিশ্ব-বিখ্যাত 'কুং-ফু' ৰণকলাৰ (martial arts) জন্মস্থান চাওলিন বৌদ্ধ মন্দিৰ (shaolin temple) চান্নিহতঁৰ ঝংঝৌ চহৰৰ পৰা মাত্ৰ ২ ঘণ্টাৰ বাট৷ আমি তালৈও গৈছিলো৷ এই মন্দিৰ আচলতে কেইবাটাও সৰু ডাঙৰ মন্দিৰ, বৌদ্ধভিক্ষুক (monk) থকা ঘৰ, ৰণকলা আখৰাঘৰ আদিৰে এটা বিশাল এলেকাৰ বৌদ্ধ-বিহাৰ (monastery)৷ চং পৰ্বতৰ সুমাজত সেউজীয়া গছ-গছনীৰে আবৃত বৌদ্ধ-বিহাৰখনৰ পৰিবেশ অতি মনোৰম৷

চীনদেশলৈ গৈছিলো - ২ : অভ্যৰ্থনা

পাপু-চান্নিৰ বিয়াৰ অভ্যৰ্থনা (ৰিচেপচন) পতা হৈছিল ঝেংঝৌ চহৰৰ ডাঙৰ ৰেষ্টোৰেণ্ট এখনত৷ ৰেষ্টোৰেণ্টখন ইমানেই ডাঙৰ আছিল যে ৰন্ধনশালাৰ পৰা বেহেৰাসকলে স্কেতিং শ্বু অৰ্থাৎ চকা থকা জোতা পিন্ধিহে আহাৰ আনিছিল৷
ৰেষ্টোৰেণ্টত আছিল বহুতো খোৱা কোঠালী৷ প্ৰতেক কোঠালীতে এখন ডাঙৰ ঘুৰনীয়া টেবুল, ১০-১২ জন মানুহ বহিব পাৰে, লগতে এটা attached পাইখানা (খাই খাই বৰপানী চুব লগা হ’লে বেছি দুৰ দৌৰ দিব নালাগে!) আৰু এজনী পৰিচাৰিকা৷

চীনদেশলৈ গৈছিলো - ১ : খাদ্যাভ্যাস

২০০৮ চনৰ জুলাই মাহত ফুৰিবলৈ আৰু 'মিতিৰ' খাবলৈ চীনদেশলৈ গৈছিলো৷ ভ্ৰমণ কাহিনী লিখিম লিখিম বুলি থাকোতে থাকোতে আজি দুবছৰ হৈ গ’ল৷ পলমকৈ হলেও তাৰ আচহুৱা অভিজ্ঞতাবোৰ লিখি থওঁ বুলি ভাবিছো৷

মোৰ খুলশালি সন্দিপ বা পাপুৱে আমেৰিকাত পঢ়ি থকোতে সহপাঠী চীনদেশৰ চইয়াং ঝাং (Shuoyang Zhang) বা 'চান্নি'ক বিয়া কৰাবলৈ মনস্থ কৰিলে৷ সেই সুত্ৰে নিমিশতে মোৰ বহুতো চীনা মিতিৰ-কুতুম হৈ গ’ল৷ ২০০৮ চনৰ জুলাই মাহত তেওঁলোকে চীনা প্ৰথাৰে পতা বিয়াত আমি দৰা ঘৰীয়া হৈ গৈছিলো৷ দৰা ঘৰীয়াত আছিলো আমি মাত্ৰ তিনিটা প্ৰাণী - আমাৰ তিনি বছৰীয়া প্ৰিতু, মোৰ পৰিবাৰ অৰ্থাৎ দৰাৰ বায়েক আৰু মই৷

ৰংপুৰৰ ৰঙালী ডেকা

কোনো কামত এঠাইলৈ যাব লগা হোৱাত, আবুধাবী চহৰৰ ৰাষ্টাৰ ভিৰৰ ভয়ত নিজৰ গাড়ীখন উলিওৱাৰ সলনি টেক্সীতে যাওঁ বুলি সিদ্ধান্ত ল’লো৷ ঘাইপথৰ দাঁতিত হাত বাউলি দি টেক্সী এখন ৰখালো৷ আগ চিটতে বহি লৈ চিটবেল্ট্ লগাই ড্ৰাইভাৰজনক গন্তব্যস্থান ক’ত ক’লো৷ এজন ৰঙীয়াল ডেকা, গাড়ীৰ ৰেডিঅ’টোত বাজি থকা বলিওডৰ সংগীৰৰ তালে তালে মূৰ জোকাৰি জোকাৰি তেওঁ ভিৰ নেওঁচি, যান-জঁট ভাঙি গন্তব্যস্থানলৈ গৈ থাকিল৷

ককাদেউতাৰ সাধুকথা আৰু কিছু চিন্তা...

জোনাক ৰাতি অগণন তৰাই তিৰ-বিৰাই থকা মুকলি আকাশৰ তলত বহি চোতালত ককাদেউতাৰ পৰা ল’ৰালিকালত সাধু শুনা মোৰ এতিয়াও মনত আছে৷ বাঘ ভালুকৰ সাধু, ৰাম-সীতাৰ সাধু, ৰজা-ৰাণীৰ সাধু - কিমান যে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ সাধু! মোৰ লগতে ককাৰ আন নাতি-নাতিনী অৰ্থাৎ মোৰ নিজৰ বা সমন্ধীয়া ভাই-ভণীবোৰক এই সাধুবোৰে সন্ধ্যা সময়চোৱা মন্ত্ৰমুগ্ধ কৰি ৰাখিছিল৷

এই পৰম্পৰা হেনু বিশ্বৰ সকলো নৃগোষ্ঠিতে অনাদি কালৰ পৰা চলি অহা দেখা যায়৷ দেখাত সাধাৰণ যেন লাগিলেও এই পৰম্পৰাৰ মানৱসভ্যতাৰ অগ্ৰগতিত এক গুৰত্বপূৰ্ণ ভুমিকা আছে৷ ই 'ভাষা' এটাক এটা প্ৰজন্মৰ পৰা আনটো প্ৰজন্মলৈ নিগৰি যোৱাত সহায় কৰে৷ সাধু কওঁতে জটিল ভাৱ প্ৰকাশ কৰাত ব্যৱহাৰ কৰা শব্দভাণ্ডাৰ, বাক্য বিন্যাস, ব্যাকৰণ আদি অজানিতে ককাদেউতাই আমাক দি যায়৷