GeoCraft

 Cover Page

Console#3

 

Pratyahbartan (Original Prantik Pages)

Page-1

Page-2

Page-3

Page-4

Page-5

The Challenge - Pratyahban (প্ৰত্যাহ্বান)

A science-fiction story authored by me published in famous Assamese fortnightly Prantik 1-15 May 2001. In this story, I am talking about averting a major earth-quake by countering it with controlled thermonuclear reactions.

Page-1

Page-2

Page-3

Page-4

Page-5

আনালেম্মা

আনালেম্মা

টিভিৰ পৰ্দাত আহি থকা চলচিত্ৰখন চাই ৰেণুয়ে মাক ভানুক ক’লে, “মা, আমাৰ পৃথিৱীখন এসময়ত ইমান ধুনীয়া আছিল৷”

“অ, মাজনী৷ সেউজীয়া গছ-গছনি, নীলা পানী আৰু শুকুলা ডাৱেৰে আমাৰ গ্ৰহটো এটা সময়ত বৰ ধুনীয়া আছিল৷”

“এতিয়া চোৱাচোন সেইটো গ্ৰহ - মাটীয়া মৰুভূমি, বেঙুণীয়া সাগৰ আৰু ধোৱা বৰণীয়া ডাৱৰ দেখিলেই ভয় লাগি যায়৷”, ৰেণুয়ে কাচৰ খিৰিকীখনেৰে অদূৰৰ গ্ৰহটোলৈ আঙুলিয়াই দি দুখ মনেৰে ক’লে৷

“এৰা সেই কাৰণেই আমি তাত এতিয়া থাকিব নোৱাৰা হৈ গ’লো আৰু আমি এই আনালেম্মা নামৰ গ্ৰহাণুত থাকিব লগা হৈছে৷”

“এই পুৰণি ভিডিঅ’বোৰত থকা বিভিন্ন আকাৰ-প্ৰকাৰৰ গছ-গছনী, জীৱ-জন্তু, মাছ-কাছ আদি সঁচাকৈ আছিলনে?”

“অ’ আছিলতো?”

“এতিয়া কি হ’ল সেইবোৰ?”

“সকলো মৰি গ’ল৷ নিঃশেষ হৈ গ’ল৷ কেইবিধমান প্ৰজাতি আমাৰ আনালেম্মা জৈৱিক-সংগ্ৰাহলায়ত আছে৷ এদিন আমি সেইবোৰ চাবলৈ যামদেই৷”

দহ-বছৰীয়া ৰেণুৰ বৰ দুখ লাগিল৷ তাইৰ কৌতূহল আৰু বাঢ়ি গ’ল৷ তাই মাকক সুধিলে, “কেনেকৈ? কেনেকৈ মৰি গ’ল? কি হ’ল?”

“প্ৰদুষণৰ কাৰণে জলবায়ু সলনি হৈয়ে এনে হ’ল৷ প্ৰদূষণৰ বাবে বায়ুমণ্ডল বিষাক্ত হৈ পৰিল৷ সাগৰৰ পানী বিষাক্ত হৈ আহিল৷ এটি এটি কৈ প্ৰজাতিবোৰ বিলুপ হ’বলৈ ধৰিলে৷ হাবি-জংঘলবোৰত জুই জ্বলিব ধৰিলে৷ বৰফবোৰ গলি গ’ল৷ সাগৰৰ পানীৰো বাষ্প হৈ উৰি হ’ল৷ তুফানবোৰ অধিক শক্তিশালী হৈ উঠিল৷ মুঠতে এক গোলকীয় বিভীষিকা হ’ল আৰু সমগ্ৰ জৈৱমণ্ডল ধ্বংস হৈ গ’ল৷”

মাকৰ কথাবোৰত ৰেণু উচুপি উঠিল৷ ইমান ধুনীয়া ধৰণীখনি শেষ হৈ গ’ল৷ এতিয়া মানৱ জাতিয়ে প্ৰাণ হাতত লৈ এই গ্ৰহাণুত আশ্ৰয় ল’ল লগা হৈছে৷ পৃথিৱীৰ পৃষ্ঠৰ পৰা প্ৰায় ৪০০০ কিমি দূৰৰ এক কক্ষপথত অৱস্থিত আনালেম্মা নামৰ এই গ্ৰহাণুত মানুহে বসতি পাতিবলৈ বাধ্য হ’ল৷ এই গ্ৰহাণু-চহৰৰ বাসিন্দাসকলক আনালেম্মান বুলি কোৱা হ’ল আৰু তেওঁলোকৰ উমৈহতিয়া ভাষাক আমালেমিজ বুলি কোৱা হ’ল৷ মানৱ জাতিক প্ৰতিনিধি কৰি পৃথিৱীৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ বিভিন্ন জন-গোষ্ঠিৰ এটা-দুটা পৰিয়াল এই গ্ৰহাণুত আশ্ৰয় লৈছেহি৷ আমালেমিজ ভাষাটোও নানান ভাষা যেনে – ইংৰাজী, ৰুছ, আৰৱী, জাপানী, চীনা, হিন্দী, শ্বোহেলী আদিৰ সংমিশ্ৰনেৰে গঢ়ি তোলা হৈছে৷

ৰেণুয়ে আমালেমিজ ভাষাতে আকৌ সুধিলে, “মা, তুমি মাজে মাজে আমি পৃথিৱীৰ যিডোখৰ ঠাইৰ পৰা অহা বুলি কোৱা, এতিয়া আছেনে? কি নাম আছিলে?”

ভানুয়ে খিৰিকীখনেৰে চাই পঠিয়ালে৷ খিৰিকীৰে দেখা পোৱা মটীয়া আৰু ক’লা ৰঙৰ গ্ৰহটোৰ এটা নিৰ্দিষ্ট অংশলৈ আঙুলীয়া দি তাই ক’লে, “সেইখন আমাৰ উপৰিপুৰুষৰ বসতিস্থল – অসম৷ আমি নিজকে ‘অসমীয়া’ বুলি কৈছিলো আৰু ‘অসমীয়া’ বুলি এটা ভাষাও কৈছিলো৷”

“ৱাও, মাজত দীঘল ডাঠ ধোৱা ৰঙৰ সেইডাল এখন নদী নেকি?”

‘হয়, ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী৷ গছৰ পাতৰ শিৰা-উপশিৰা দৰে সেই নদীৰো বহু উপনদী শাখা-প্ৰশাখা আছে এসময়ত সেইবোৰত বিশুদ্ধ পানী বৈছিলে, বিভিন্ন মাছ-কাছৰে ভৰি আছিল৷ আজি তাত বয় পানী বুলি কোৱাৰ অনুপযোগী বিষাক্ত জুলীয়া ৰসায়ন৷” কথাযাৰ কৈ ভানুৰ চকুলো ওলাই আহিল৷

ৰেণুৰো মনটো চলচলিয়া হৈ গ’ল৷

“মা, আমি কিবা কৰিব নোৱাৰো নে?”

ভানুৰ চকুযোৰী উজলি উঠিল৷ কেই মুহূৰ্তমান কিবা এটা চিন্তা কৰি ভানুয়ে ৰেণুক ক’লে, “আজি তুমি মোৰ লগত মোৰ গৱেষণাগাৰলৈ ওলোৱা৷ আমি কি কৰি আছো তোমাক দেখুৱাম৷”

“আৰে ৱাহ৷ বঢ়িয়া কথা৷ মই এতিয়াই ওলাইছো৷”

মাক-জীয়েক গৱেষণাগাৰলৈ ওলাল৷ ইতিমধ্যে যানখন আহি তেওঁলোকৰ ঘৰৰ প্ৰস্থানদ্বাৰত ৰ’লহি৷ দুয়ো স্বয়ংচালিত যানখনত উঠি যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিলে৷ প্ৰায় ১০০ ব্যায়ৰ আনালেম্মা গ্ৰহাণুটিৰ আনটো অংশত ভানুৰ গৱেষণাগাৰ৷ যানখন আকাশী ঘাইপথেদি আন উৰণিয়া যানসমূহৰ সৈতে ১৫ মিনিটমান যাত্ৰা কৰাৰ পিছত গৱেষণাগাৰটো পালেগৈ৷ মধ্যাকৰ্ষণ শক্তি বহুত কম কাৰণে ইয়াত যান-বাহনবোৰ সহজতে মহাকাশলৈ উৰা মাৰিব পাৰে৷ গোটেই গ্ৰহাণুটোৱেই মানুহৰ বসতি থকা এখন বৃহত মহানগৰ৷ মহানগৰখনৰ এটা অংশৰ পৰা আনটো অংশলৈ যাত্ৰা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা যানসমূহ পোণেই কক্ষপথ পাইগৈ আৰু গন্তব্যস্থানত অৱতৰণ কৰে৷

ভানুয়ে পোণেই ৰেণুক তাই কাম কৰা কোঠাটোলৈ লৈ গ’ল৷ বিভিন্ন যন্ত্ৰ-পাতিৰে ভৰি থকা গৱেষণাগাৰটো দেখি ৰেণু ৰুমঞ্চিত হৈ পৰিল৷ তাই সুধিলে, “ইয়াত তুমি কাম কৰা?”

“হয়৷ ইয়াতেই মই কাম কৰো৷”

“কি কৰা? কি কাম কৰা? কেনেধৰণৰ গৱেষণা কৰা?”

অলপ ভাবুক হৈ ভানুয়ে ক’লে, “তোমালোক যাতে পৃথিৱীলৈ আকৌ ঘুৰি যাব পাৰা, তাৰ বাবেই আমি কিছুমান পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰি আছো৷”

“মানে, মই নুবুজিলো৷ বুজাই দিয়াচোন৷”

দহ-বছৰীয়া ৰেণুক জটিল কথাবোৰনো কেনেকৈ বুজাব পৰি ভানুয়ে চিন্তা কৰিলে৷ তাই ৰেণুক অনুবীক্ষণ যন্ত্ৰ এটাৰ মাজেৰে চাবলৈ দিলে৷ কিছুমান ফিটাৰ দৰে অণুজীৱই লেও-লেও কৰি আছে৷

“কি সেইবোৰ?”

“এইবোৰ মই নিজে বিকশিত কৰি উলিওৱা কিছুমান অণুজীৱ৷”

“কি কৰে এইবোৰে? এইবোৰে আমাক কেনেকৈ আকৌ পৃথিৱীলৈ ঘুৰি যাবলৈ সহায় কৰিব?”

“আমি পৃথিৱীখনত ভৰি পৰা প্ৰদূষণ কৰা ৰসায়নবোৰ নিষ্কিয় কৰিবলৈ বিভিন্ন ব্যৱস্থা লৈছো৷ তাৰ ভিতৰত আমি এনে কিছুমান অণুজীৱ বিকশিত কৰিছো যি এই ৰসায়নবোৰ নিষ্কিয় কৰিব পাৰে৷ আমি সেইবোৰ পৃথিৱীলৈ পঠিয়াই দিম আৰু ক্ৰমান্নয়ে ই আকৌ বস-বাসৰ উপযুক্ত হৈ পৰিব৷ ইয়াকে টেৰ্ৰাফৰ্মং (Terraforming) বোলা হয়৷ আমাৰ পূৰ্ব-প্ৰজন্মসকলে ঔদ্যোগিকৰণৰ নামত ঋণাত্মক দিশত টেৰ্ৰাফৰ্মিং কৰি জগতখন বস-বাসৰ অনুপযোগী কৰি পলালে৷ আমি এতিয়া বিপৰিত দিশত টেৰাফৰ্মং কৰি ইয়াক আকৌ বস-বাসৰ উপযোগী কৰিবলৈ ওলাইছো৷”

“অ’ বুজিলো৷ কিন্তু, এইবোৰ ইতিমধ্যে প্ৰস্তুত হৈছে যদি পৃথিৱীলৈ পঠিয়াই নিদিয়া কিয়?”

“প্ৰস্তুতি সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই৷ আমি যিমান পাৰো সোনকালে কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছো৷ সম্পূৰ্ণ প্ৰস্তুতি হ’লেই আমি সেইবোৰ পৃথিৱীলৈ পঠিয়াই দিম৷”

***

কেইবাবছৰ পাৰ হৈ গ’ল৷ ৰেণু ডাঙৰ হ’ল৷ মাক ভানুৰ দৰে তায়ো বিজ্ঞানী হৈ একেই অভিযানত ব্ৰতী হ’ল – ধৰণী ধুনীয়া কৰাৰ৷ ৰেণুৰ জীয়েক বিনু, বিনুৰ জীয়েক অনু… কেইবাটাও প্ৰজন্ম পাৰ হৈ গ’ল৷ কাণ্ডকোষ (Stem Cell) ডিম্বাণুৰ মিলন প্ৰযুক্তিৰে বিকশিত হোৱা কেৱল স্ত্ৰী প্ৰজন্মৰ এই গ্ৰহাণুৱৰ্তী সভ্যতাই আছিল মানৱ জাতিৰ একমাত্ৰ অৱশিষ্ট৷ সীমিত সম্পদৰ সৎ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈয়ে এনে ব্যৱস্থা লোৱা হৈছিল৷

অৱশেষত এদিন বিজ্ঞানীসকলে তৈয়াৰ কৰি উলিওৱা বহুতো জৈৱ-যান্তিক সঁজুলি পৃথিৱীলৈ পঠিয়াই দিয়া হ’ল৷ অণূজীৱ, নেন’-ৰবট, বিভিন্ন ৰসায়ন আদিৰ কেইবাটাও ‘টোপোলা’ আনালেম্মাৰ পৰা পৃথিৱীলৈ পঠিওৱা হ’ল৷ লাহে লাহে গ্ৰহটোৱে আকৌ নীলা-সেইজীয়া বৰণ ঘুৰাই পাবলৈ ধৰিলে৷

মনু আৰু জীয়েক তনু পৃথিৱীলৈ ঘুৰি যাবলৈ যা-যোগাৰ কৰিলে৷ প্ৰথম চাম যাত্ৰীৰ তালিকাত তেওঁলোকৰ নাম আহিল৷ তনুৰ ফুৰ্তিত তত নাই৷ সেইখন জগতলৈ ঘুৰি যাবলৈ তাই সৰুৰে পৰা সপোন পুহি ৰাখিছিলে৷ আজি সেই সপোন পূৰণ হ’ব৷ মাকক কিন্তু উদাস হৈ থকা দেখি আচৰিত হ’ল৷

“মা, তোমাৰ আনন্দ লগা নাইনে? আমি পৃথিৱীলৈ ঘুৰি যাবলৈ ওলাইছো৷”

“আনন্দও লাগিছে৷ দুখো লাগিছে৷ তহঁতৰ চামক পৃথিৱীখন ঘুৰাই দিবলৈ পাই সঁচাকৈ বৰ উৎফুল্লিত হৈছো৷ পৃথিৱীখন ধ্বংস হৈছিল মাত্ৰ ২-৩ প্ৰজন্মৰ ভিতৰত৷ পৃথিৱীৰ জৈৱমণ্ডলৰ প্ৰায় সকলো বিনষ্ট হৈ গ’ল৷ মানৱ জাতিৰো মুষ্টিমেয় লোক নিজ নিজ সীমিত ভাষা-সংস্কৃতি বুকুত বান্ধি পলায়ণ কৰি এই গ্ৰহাণুত আশ্ৰয় লৈছিল৷ কিন্তু ইয়াক আকৌ বস-বাসৰ উপযুক্ত কৰি তুলিবলৈ আমাক প্ৰায় ৪০০ বছৰ আৰু ১৫টা প্ৰজন্ম লাগিল৷ আমি ইতিমধ্যে এক গ্ৰহাণুবৰ্তী জাতিত পৰিণত হ’লো৷ আমাৰ যোৱা ১৪টা প্ৰজন্ম এই গ্ৰহাণুত বসবাস কৰিছে৷ মোৰ ঘুৰি যাবলৈ একেবাৰে মন নাই৷”

মনু থাকি গ’ল৷ মনুক বিদায় দি তনু পৃথিৱীলৈ ঘুৰি আহিল৷ পৃথিৱীত অৱতৰণ কৰি তাইক দি পঠিওৱা লেফাফাটো খুলি চালে – এখন সৰু কাগজত লিখা আছিল – “পৰবৰ্তী অভিযান: ‘পুৰুষ’ পুণঃনিৰ্মাণ কৰা৷”

এক নতুন সপোনেৰে এক নতুন জীৱণ আৰম্ভ কৰিলে৷

----সমাপ্ত----

নিদ্ৰা / ৩

"হাই কনক!!" - বগা ডাক্টৰী কোট পিন্ধা সেই মহিলা গৰাকী মানে ডা মালতী৷ হাতখন আগ বঢ়াই দিলে৷
-"হাই" বুলি কৈ কনকে হাতখন আগ বঢ়াই দিলে৷
-"আহক, মোৰ লগত আহক৷"
মালতিয়ে কনকক পোছাকযোৰ সলাবলৈ দিলে৷ পাতল নীলা পোছাক এযোৰ তাইক পিন্ধিবলৈ দিলে৷  নিজেও বিন্ধিলে৷ তাৰ পিছত দীঘল কৰিড’ৰ এটাইদি গৈ এটা হল ঘৰত সোমালেগৈ৷

এখন যেন হাস্পিতালৰ আই-চি-ইউ কোঠা৷ অসংখ্য যন্ত্ৰপাতিৰ মাজত পাতল নীলা সাজ পিন্ধা কেইবাজন ডাক্তৰ-নাৰ্চ কামত ব্যস্ত৷ কোঠাটোৰ সোঁমাজত বিচনাখন৷ বিচনা ঠিক নহয়৷ এটা সজাই থোৱা কভিন  বুলি ক’লেহে বেছি ৰিজাব৷ মালতিৰ ইংগিত মতে তাই কফিনটোৰ একেবাৰে ওচৰ পালে৷ ওপৰৰ ঢাকনিখন স্বচ্ছ কাছৰ৷ ভিতৰত সেইয়া দীৰ্ঘ-দিনিয়া গভীৰ নিদ্ৰাত - "স্বপ্না"৷ এদিন নহয়, দুদিন নহয়, সম্পূৰ্ণ ১৫০ বছৰ তেওঁৰ শৰীৰৰ বিপাকসমূহ (metabolism) স্তব্ধ কৰি ৰখা হৈছে এই যন্ত্ৰ-পাৰি আৰু বিশেষ ৰাসায়সসমূহৰ সহায়ত৷ এটি মৃদু মিচিকিয়া হাঁহিও যেন "স্বপ্না"-ৰ সতেজ মুখমণ্ডলত স্তব্ধ হৈ থাকিল ডেৰ শতিকা ধৰি৷ অবিশ্বাস্য!!

সচাঁই সম্ভৱ কৰি তুলিছেনে? মালতিলৈ চাই কনকে ক’লে - "ইমান সতেজ হৈ আছে৷ অবিশ্বাস্য, নহয়নে?"
ডা মালতিয়ে হয়ভৰ দি ক’লে - "হয়, ইয়েই বিজ্ঞানৰ মহিমা৷ তোমাৰ আইতা স্বপ্না কিন্তু তোমাৰ দৰেই দেখিবলৈ৷ মানুহে যজা বাই-ভণী বুলিয়েই ক’ব৷"
কনকৰ অবিশ্বাস্যৰে ভৰা মূখখনত হাঁহি বিৰিঙি উঠিল- "হয় নেকি? সচাইনে?"
-"সাইলাখ!!"

-"বাৰু, স্বপ্নাৰ বয়স আচলতে কিমান?"

-"জৈৱিক বয়স (Biological Age) প্ৰায় তোমাৰ সমান,  অৰ্থাৎ ২৭ বছৰ৷ কিন্তু যোৱা ডেৰ শতিকা শুই থকাৰ বাবে সময়-ক্ৰমিক বয়স (Chronological Age) ১৭৭ বছৰ৷"

-"বেছ আমোদজনক৷ আজি বিজ্ঞানে যে কি কি যে সম্ভৱ কৰি তুলিছে !!"

-"আচলতে সম্ভৱ হয় নে নহয় এতিয়াও আমি গম নাপাও৷ এই পৰীক্ষা সফল হৈছে নে নাই আমি  এতিয়ালৈকে নাজানো৷ 'স্বপ্না' সফলতাৰে শাৰ পাই উঠিলেহে আমি ক’ব পাৰিম৷" 

-"অ’ বুজিলো, ঠিকেই৷ তথাপি কথাবোৰ ভাবিয়েই বৰ কিবা কিবা লাগিছে৷ ভয়ো লাগিছে৷ জানোচা শাৰ পাই নুঠে?"
-"সেই একেই উৎকণ্ঠাত আমি বৈজ্ঞানিকসকলো ভুগিছো৷ বৈজ্ঞানিক তত্ব মতে সকলো কৰা হৈছে৷ শাৰ পাব বুলি সকলোৱে আশাবাদী৷ কিন্তু পৰীক্ষাৰ ফলা-ফল নোপোৱা লৈকে একো কব নোৱাৰি৷"
-"বাৰু এনে অদ্ভুত পৰীক্ষা  কিয় কৰা হৈছিল?"

-"মহাকাশ যাত্ৰাৰ কাৰণে৷"

-"মহাকাশ যাত্ৰাতো মানুহে ইতিমধ্যে বহুত কৰিছে৷ এনে পৰীক্ষা নোহোৱাকৈয়ে৷"

-"হয় কৰিছে৷ কিন্তু আমি আন তাৰকা ৰাজ্যলৈ যাবলৈ বহু বছৰৰ প্ৰয়োজন হ’ব৷ কেইবাশ বছৰ৷ এনে যাত্ৰাৰ বাবে আমাক এনে দীৰ্ঘ দিনীয়া নিদ্ৰাৰ প্ৰয়োজন হ’ব৷ সেয়ে এই 'শীতল নিদ্ৰা'ৰ পদ্ধতি উৎভাৱন কৰা হৈছে৷ 'স্বপ্না'ই তাইৰ কন্যা কেছুৱাজনী দুবছৰ থাকোতেই নিজকে এই পৰীক্ষাৰ বাবে উচ্চৰ্গা কৰিছিলে৷"
-"মানে মোৰ মা?"
-"হমমম, আচলতে নহয়৷"
-"মানে?"
-"তুমি আচলতে তেখেতৰ পঞ্চম প্ৰজন্মৰ (fifth generation) সন্তান৷ মানে আজু-আজু-আজু আইতা৷"
-"হা, হা, হা --- আজু-আজু-আজু আইতা 'স্বপ্না' !!"

 (আগলৈ)

নিদ্ৰা / ২

এ বি আৰ চি ৰ পৰা অহা ডা মালতীয়ে কৈ গ’ল - "আমাৰ গৱেষনাগাৰত যোৱা ১৫০ বছৰ ধৰি আপোনাৰ আজু আইতা 'স্বপ্না' গভীৰ নিদ্ৰাত আছে৷ ইয়াক 'শীতল-নিদ্ৰা' বা 'হাইবাৰনেচন' বুলি কোৱা হয়৷ নিৰ্ধাৰিত কাৰ্য্যসূচীমাতে আমি ইতিমধ্যে তেওঁক জগোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াটো আৰম্ভ কৰি দিছো৷ প্ৰায় এমাহ মান সময় এতিয়াও বাকী আছে৷ তেওঁ সম্পূৰ্ণৰূপে নিদ্ৰা ভংগ হ’লে আমি আপোনাক কৰাটো বিচাৰো৷"

এতিয়াও বজ্ৰপাত পৰা মানুহজনীৰ দৰে হতবম্ব হৈ চাই থকা কনকে সুধিলে - "ই কেনে গৱেষণা?  (এই গৱেষণা) কিয় কৰা হৈছিল? মোক এই বিষয়ে কোনেও আজিলৈকে কিয় কোৱা নাই?"

ডা মালতীয়ে উত্তৰ দিলে - "এই গৱেষণাৰ উদ্দেশ্য হৈছে দূৰ তাৰকাৰাজ্যলৈ যাত্ৰা কৰিবৰ বাবে প্ৰয়োজন হোৱা 'শীতল-নিদ্ৰা' বা 'হাইবাৰনেচন'ৰ প্ৰযুক্তি তথা চিকিৎসা-বিজ্ঞানৰ পদ্ধতিসমূহ পৰীক্ষা কৰা৷ ইয়াক ISRO-ৰ আৰ্থিক সাহায্যত কৰা হৈছিল৷ কিন্তু  এই বিষয়ে আপোনাক কিয় কোৱা নহ’ল  এই বিষয়ে মই ক’ব নোৱাৰিম৷"

কিছু সময় চিন্তা কৰি কনকে সুধিলে - "তাৰ মানে 'স্বপ্না'-আইতাই এতিয়াও শুই আছে৷"
-"হয়৷ শুই আছে৷"
-"মই শুই থকা অৱস্থাতে চাব পাৰিমনে?"
-"নিশ্চয় পাৰিব৷ আপোনাৰ লগত আমি যোগাযোগ কৰাৰ আৰু  এটা উদেশ্য আছে৷"
-"কি, বাৰু?"
ডা মালতীয়ে আকৌ ব্ৰিফকেচটো খুচৰি কাগজ এখন উলিয়াই আগ বঢ়াই দিলে৷
-"কি এইখন?"
-"এইখন স্বপ্নাই নিদ্ৰালৈ যোৱাৰ আগতে লিখি থৈ যোৱ ইচ্ছা-পত্ৰ৷ "Will" বুলি ক’ব পাৰি৷
-"ইয়াত কি লিখা আছে?"
-"ইয়াত বহু কথাই লিখা আছে৷ কিন্তু এতিয়া আপুনি জানিব লগা কথাটো হ’ল - এনে দীৰ্ঘ দিনিয়া শীতল-নিদ্ৰা অন্ত হোৱাৰ পিছত নতুন সমাজখনত মিলি যাবলৈ এগৰাকী ব্যক্তি অহৰনিশে লগত থাকিব লাগে৷ স্বপ্নাই তেখেতৰ আজু-নাতি, অৰ্থাৎ আপোনাক নিৰ্বাচন কৰি থৈ গৈছে এই ইচ্ছাপত্ৰখনত৷ অৱশ্যে আপুনি নিজেও সন্মতি দিব লাগিব৷ গতিকে আমি আপোনাক যোগা-যোগ কৰিছো, এই কথা ব্যক্ত কৰিবলৈ আৰু আপুনি এই কামৰ বাবে ইচ্ছুক হয়নে নহয় জানিবৰ বাবে৷

ডা মালতীয়ে আৰু বহুতো কথা ক’লে৷ কনকে কথাবোৰ ভাৱি-গুণি চাই কামটো কৰিব পাৰিম বুলি ক’লে৷  এইটো তাইৰ নৈতিক কৰ্তব্য বুলিও অনুভৱ কৰিলে৷

***

পিছদিনাখন তাই গভীৰ নিদ্ৰাত থকা তাইৰ আজু-অইতাক চাবলৈ যাব৷ তাইৰ মনটো আনন্দত ওপচি পৰিল৷  নিৰ্দিষ্ট সময়ত তাই এ বি আৰ চিৰ দুৱাৰ দলিত ভৰি দিলে৷

নিদ্ৰা / ১

-"কনকৰ লগত কথা পাতিব পাৰোঁ নেকি?"

-"হয়, কনকে কৈছো৷"

-"আপোনালৈ এখন চিঠি পঠিওৱা হৈছিল৷ এ বি আৰ ছি-ৰ পৰা৷ পাইছেনে?"

-"এ বি আৰ ছি? মানে?"

-"উত্তৰ গুৱাহাটীৰ ব্ৰেইন-জ’নৰ এডভাঞ্চ বায়’মেটাবলিজম ৰিচাৰ্চ চেণ্টাৰৰ পৰা৷"

-"হমমম... নাই পোৱা৷ হয়তো মন নকৰিলো৷"

কনক অলপ আচৰিত হ’ল৷ এই নামৰ কোনো অনুস্থানৰ লগত তাইৰ কোনো সম্পৰ্ক নাই৷ কি চিঠি বা পঠিয়াইছে - তাই ভাৱি নাপালে৷

-"আমাৰ ডাটাবেচত আপোনাৰ ঠিকনাটো হয়তো শুদ্ধকৈ নাই৷"

-"অ’, হব পাৰে৷ কি বিষয়ে আছিল, বাৰু?"

-"কথাটো অলপ গুৰুত্বপূৰ্ণ - ফোনত কোৱা উচিত নহ’ব৷ আমাৰ প্ৰতিনিধি এজনে আপোনাক লগ ধৰি সকলো বুজাই দিব৷"

পিছদিনাখন নিৰ্ধাৰিত সময়ত এ বি আৰ ছি-ৰ প্ৰধিনিধিজন কনকৰ দুৱাৰ ডলিত উপস্থিত হ’লহি৷

"মই এ বি আৰ ছি ৰ পৰা আহিছো৷"

"অ আহক, বহক৷"

মানুহজনে হাতত এটা ব্ৰিভকেচ লৈ আহিছিল৷ সেইটো থৈ তেওঁ চ’ফাখনত বহিল৷ কনককো বহিবলৈ ইংগিত দি তেওঁ ক’লে - "আপুনিও বহক৷ মই কিছুমান কথা বুজাই দিব লাগিব৷"

কনক আনখন চফাত বহিল৷ এগৰাকী সম্পূৰ্ণ চিনাকি মানুহ৷ তাইৰ অচহুৱা লাগিল৷ 

ব্ৰিভকেচটো খুলি মানুহগৰাখিয়ে এখন ফটো আগ বঢ়াই দিলে - "এইয়া কোন, চিনি পাইছে?"

এগৰাকী গাভৰু ছোৱালীৰ ফটো৷ তাইৰ সমসাময়িকেই হ’ব হয়তো, মানে ২৬-২৭ বছৰীয়া৷  চেহেৰাটো বৰ চিনাকী লাগিছে৷ কিন্তু তাই সেইয়া কোন চিনিব নোৱাৰিলে৷ কোন বা ক’ত দেখিছিলে মনত পেলাব নোৱাৰিলে৷ 

-"চিনাকি চিনাকি লাগিছে৷  কিন্তু কোন ধৰিব পৰা নাই৷ কোননো এই গৰাকী"

মানুহ গৰাকীয়ে মিচিকিয়াই হাঁহিলে৷ 

-"এইয়া স্বপ্না৷ আপোনাৰ অতি আপোন সম্বন্ধিয়াই হয়৷"

-"হয় নেকি? মই হয়তো লগ পোৱা নাই৷"

-"নাই, আপুনি লগ পোৱা নাই৷ 'স্বপ্না'  বিষয়ে আপোনাক কোনেও কেতিয়াও কোৱা নাই?"

-"নাই কোৱা৷ সৰুতে কৈছিল যদিও মোৰ একো মনত নাই৷"

-"একেত মানে 'স্বপ্না' আপোনাৰ আজু-আইতা৷"

-"আজু-আইতা !!"

-"হয়, এই ফটোখন আজিৰ পৰা ১৫০ বছৰ আগৰ৷ মানে ২০৪০ চনত তোলা৷"

-"কি? সচাঁকৈ?"

 কনকৰ আজু-আইতাকৰ নাম 'স্বপ্না' ? সুন্দৰ নাম - তাই ভাৱিলে৷ কথাটো জানি অলপ আমোদো পালে৷ কিন্তু তাই এতিয়াও বুজি নাপালে এই মানুহজনে আচলিতে কিয় আহিছে৷ সেয়ে তাই সুধিলে - "এইয়া মোৰ আজু-আইতা, কথাটো বাৰু বুজিলো৷ কিন্তু আপুনি অহাৰ উদ্দেশ্যেটো?"

-"অ’ সেইটো ক’বলৈকে আহিছো৷"

-"সকলো ঠিকে থাকে গ’লে, আজিৰ পৰা এমাহৰ পিছত আপুনি 'স্বপ্না'ক সশৰীৰে লগ কৰিব পাৰিব!"

মানুহগৰাকীৰ কথাত কনক আচৰিত হোৱাই নহয়, ঠঠমঠ খালে -"কি? কেনেকৈ?"
-"সময়ত সকলো গম পাই যাবা৷ অ’ মই নিজকে চিনাকী দিবলৈ পাহৰি গৈছিলো - মই ডা মালতী৷ এ বি আৰ ছিৰ শ্ৰেষ্ঠ গৱেষক৷"

(আগলৈ)

বিলুপ্তি-১ (এক ভয়ানক কল্প-বিজ্ঞান ধাৰাবাহিক)

-"হেল্লো, আকাশ-হাৱেলী!"
-"স্বাগতম, ৰংঘৰ"
-"সংযোজনৰ বাবে দ্বাৰ সাজু আছেনে?"
-"নিশ্চয়, ৰংঘৰ৷ দ্বাৰ নং-২ সাজু আছে৷"
-"ধন্যবাদ৷ আমি দ্বাৰ নং-২ দিশে  আগবাঢ়ি আহিছো৷"
-"সেউজ-চাকি, আগবাঢ়ক৷ আমি আপেক্ষা কৰি আছো৷"

কেই মিনিট মানৰ পিছত -
-"ৰংঘৰ! ৰংঘৰ!"
-"হয়, কওক, আকাশ-হাৱেলী"
-"আপোনালোক আমাৰ দৃষ্টিগোচৰ হৈছে৷ ৰাডাৰ-তথ্য মতে আপোনালোক ২.৬৭ কিমি নিলগত আছে৷"
-'হয়, আপোনালোকো আমাৰ দৃষ্টি-গোচৰ হৈছে৷ দ্বাৰ নং-২ আমাৰ দিশে আছেনে?"
-"ইতিবাচক৷ দ্বাৰ নং-২ আপোনালোকৰ দিশে আছে৷ পাৰষ্পৰিক দূৰত্ব ১.৩৪ কিমি৷"
-"ধন্যবাদ, আকাশ-হাৱেলী!"

আৰু কেই মিনিট মানৰ পিছত -
-"আকাশ-হাৱেলী, কাষ চাপি আহিছো৷ পাৰষ্পৰিক দূৰত্ব ২০২ মিটাৰ৷"
-'ৰংঘৰ, সঁহাৰি জনাইছো৷ পাৰষ্পৰিক দূৰত্ব ১৯০ মিটাৰ৷ দ্বাৰ নং-২ সাজু৷ চাপ-সন্তুলক কোঠা প্ৰস্তুত৷ 'মহাবাহু-৩' প্ৰস্তুত৷"
-"ধন্যবাদ, আকাশ-হাৱেলী৷ আমি 'মহাবাহু-৩' এ ঢুকি পোৱা দূৰত্বত উপস্থিত৷ গতিবেগ সন্তুলনকাৰী ৰকেট প্ৰজ্বলন আৰম্ভ৷"
-"স্বয়ংচালিত নিয়ন্ত্ৰণ সক্ৰিয়৷ মহাবাহু-৩ এ আপোনালোকক খামুছি ধৰিবলৈ চেষ্টা চলাইছে৷ সাৱধান, ধৰ্য্য ধৰক৷ সাৱধান, ধৰ্য্য ধৰক৷"

কিছু মুহূৰ্ত সকলো নিঃশব্দ৷
-"প্ৰথম প্ৰয়াসতে সফল্য"
-"বাংগালুৰু, বাংগালুৰু ...."
-"হয়, আকাশ-হাৱেলী আৰু ৰংঘৰ, বাংগালুৰু নিয়ন্ত্ৰণ কক্ষৰ পৰা সহাঁৰি জনাইছো৷"
-"বাংগালুৰু, আকাশ-হাৱেলীয়ে কৈছো৷ মহাবাহু-৩এ সফলতাৰে কাৰেংঘৰ খামুছি ধৰিলে৷ সকলো নিয়ন্ত্ৰণত৷ এতিয়া দ্বাৰ  নং-২ত ৰংঘৰ সংযোজন কৰাৰ অনুমতি বিচৰা হ’ল৷"
-"আভিনন্দন দুয়োকো৷ অনুমতি দিয়া হ’ল৷"
-"ধন্যবাদ, বাংগালুৰু৷"
-"ৰংঘৰ, ৰংঘৰ!"
-"হয় আকাশ-হাৱেলী, আমি পৰবৰ্তী নিৰ্দেশৰ বাবে প্ৰস্তুত৷"
-"ভাল বাৰু৷ মহাবাহু-৩ ইতিমধ্যে আপোনালোকক দ্বাৰ নং-২ সমিপলৈ লৈ আহিছে৷ ৰংঘৰৰ মুখ্য-দ্বাৰ প্ৰস্তুত নে?"
-"হয়, প্ৰস্তুত৷"
-"ধন্যবাদ৷ সংযোজন প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰা হৈছে৷ দুই দ্বাৰৰ খলপাসমূহ খাপ-খোওৱা হৈছে৷ সফলতা৷ বায়ু পথৰুদ্ধ কৰা হ’ল৷  সফলতা৷ এতিয়া আকাশ-হাৱেলীৰ চাপ-সন্তুলক কোঠা সক্ৰিয় কৰি দিয়া হৈছে৷"
-"ধন্যবাদ, আকাশ-হাৱেলী৷ ৰংঘৰৰ চাপ-সন্তুলক কোঠা সক্ৰিয় কৰি দিয়া হৈছে৷"

কেইচেকেণ্ড মানৰ পিছত৷
-"চাপৰ ব্যৱধান শূন্য হ’ল৷ দ্বাৰ নং-২ মুকলি কৰা হৈছে৷"
-"চাপৰ ব্যৱধান শূন্য - ইতিবাচক৷ ৰংঘৰৰ মূখ্যদ্বাৰ মুকলি কৰা হ’ল৷"

এইদৰেই সম্পাদন হ’ল দক্ষিন এছিয়া মহাকাশ প্ৰতিস্থানৰ মহাকাশ আস্থান - "আকাশ-হাৱেলী" আৰু অসম-মডিউল "ৰংঘৰ"ৰ কক্ষপথস্থ সংযোজন - মহাবাহু-৩ নামৰ 'যান্ত্ৰিক হাত' খনৰ সহায়ত৷

"আকাশ-হাৱেলী"-ৰ কামাণ্ডাৰ কেপ্টেইন খান্নাই ৰংঘৰত অহা মহাকাশচাৰী দুজন - ড. য়ুমনা হাজৰিকা আৰু জেকব ৰংপিক আকুৱালী ল’লে ৷

"বাংগালুৰু, ৰংঘৰৰ দুয়ো মহাকাশচাৰী আকাশ-হাৱেলীত সুকলমে উপস্থিত হ’লহি৷" - কেপ্টেইন খান্নাই ঘোষণ কৰিলে৷

বাংগালুৰু নিয়ন্ত্ৰণ কক্ষৰ পৰা শুণিব পোৱা গ’ল - "সহৃদয় অভিনন্দন, বাংগালুৰু মিচন কন্ট্ৰ’ল, আকাশ-হাৱেলীৰ কৰ্মীদল আৰু ৰংঘৰৰ মহাকাশচাৰীদ্বয় - সকলোকৈ সহৃদয় অভিনন্দন৷"

মাতটো অলপ চিনাকী, চিনাকী লাগিল, কিন্তু সেইটো মিছন-কন্ট্ৰল ড. ৰাংগাৰেড্ডীৰ মাত নাছিল৷ আকাশ-হাৱেলীত উপস্থিত সকলোৱে আচৰিত হৈ ইজনে-সিজনৰ ফালে চালে৷  এনেতে জীৱন্ত-চিত্ৰ আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে৷ সেই দেখুন প্ৰধানমন্ত্ৰী ৰিজুজু !! মিচিকিয়া হাঁহিটিয়ে তেওঁ হাত-চাপৰি দি পৰ্দাত বিৰাজ কৰিলে৷ কাষত ড. ৰাংগাৰেড্ডী আৰু আন বিজ্ঞানীসকল৷

আগলৈ...

বিৱৰ্তন - scanned copies

Read the Unicode Version here.

A science-fiction story authored by me published in famous Assamese fortnightly Prantik 1-15 March 2017. In this story, I am talking about a new species - "Homo Cyber Sapiens", a new country -the "United States of South Asia" and hinting at who would be the prime minister. The story revolves around the lives of two childhood buddies - Rakibul Ahmed and Nripen Sharma, who became Advanced Physics researchers and hardcore non-believers.

বিৱৰ্তন (এক বিজ্ঞানভিত্তিক কল্প-কাহিনী)

[প্ৰান্তিক, ১-১৫ মাৰ্চ ২০১৭ সংখ্যাত প্ৰকাশিত]

A science fiction story authored by me published in famous Assamese fortnightly Prantik 1-15 March 2017. In this story, I am talking about a new species - "Homo Cyber Sapiens", a new country -"United States of South Asia" and hinting who would be the prime minister. The story revolves around the lives of two childhood buddies - Rakibul Ahmed and Nripen Sharma, who became Advanced Physics researchers and  hardcore non-believers.

গুৱাহাটী সুপ্ৰতিভ নগৰ, ২০৩৬ চনৰ এটা দেওবাৰৰ ৰাতিপুৱা৷

আজি নিৰ্বাচনৰ দিন৷ ৰিকুৱে পুৱাৰ জলপান গ্ৰহণ কৰি কৰিয়ে মতদান দি দিনটোলৈ আজৰি হৈ লওঁ বুলি ভাৱিলে৷ নিজৰ 'আধাৰ' একক চিনাকী পত্ৰ (Unique Identity Card) খনৰ সহায়ত ঘৰতে বহি বহি মতদান কৰিব পাৰি৷ নিৰ্বাচন আয়োগ আৰু ভাৰতীয় বিশিষ্ট চিনাকী প্ৰাধিকৰণৰ এই নতুন যুটীয়া প্ৰকল্পত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ চাৰিওফালে বিজ্ঞাপন৷ ফেইচভোটৰ (FaceVote.Com) জালস্থানত প্ৰবেশ কৰিবলৈ বিচাৰোতে ৰিকুৰ কোলাতলোৱাটোৰ (laptop computer) পৰ্দাত বাৰ্ত্তা আহিলে - "আধাৰ ব্যৱহাৰ কৰক"৷ কোলাতলোৱাটোৰ সোঁফালে থকা অকনমানি ফাকটোত 'আধাৰ'-পত্ৰখন ভৰাই দি "হ’ব দিয়ক" বুটামটোত টিপি দিলে৷

"স্বাগতম!!" বাৰ্ত্তাৰে তাক জালস্থানৰ সুৰক্ষিত অঞ্চললৈ আদৰণি জনোৱা হ’ল৷ তাত তাৰ সমষ্টিত প্ৰতিদন্দ্বিতা কৰা প্ৰাৰ্থীকেইজনৰ সবিশেষ তালিকা এখন পোৱা গ’ল৷ প্ৰতেকৰে জীৱন বৃত্তান্ত, পাৰ্থিৱ-অপাৰ্থিৱ সম্পদৰ সবিশেষ,  অপৰাধ-(অভি)লেখ আদিৰ লগতে তেওঁলোকৰ নিৰ্বাচনী প্ৰতিশ্ৰুতিও পোৱা গ’ল৷ কথাবোৰ ভাৱি-গমি ৰিকুৱে এজনক ভোট দিলে৷ নিৰ্দিষ্ট স্থানত টিপা মৰাৰ লগে লগে এখন নিশ্চিতকৰণ পৃষ্ঠা আহিল৷ তাতো "হ’ব দিয়ক" বুটামটোত টিপি দিলে আৰু তাৰ গোপন ভোট নথিভুক্ত হৈ গ’ল৷

ভোট দি, জলপান শেষ কৰি, গা-পা ধুই তৈয়াৰ হোৱাত লাগি গ’ল৷ আজি তাৰ দিনৰ ভোজনৰ বাবে এক বিশেষ নিমন্ত্ৰণ আছে৷ এই নিমন্ত্ৰণটোলৈ ৰিকুৱে বহু দিনৰ পৰা যেন বাট চাই আছিল৷ ভাল পোছাক এযোৰ উলিয়াই সি পিন্ধিলে৷ স্মাৰ্টফোনটোৰ সহায়ত 'গুৱাপ' এখন মাতি পঠিয়ালে৷ দুই মিনিটমানৰ ভিতৰতে তাঁহাতৰ পদুলিমুখত 'গুৱাপ' এখন আহি পালহি৷ স্বয়ংচালিত ' গুৱাপ' খনত প্ৰবেশ কৰাৰ লগে লগে ৰিকুৱে দিয়া গন্তব্য স্থানলৈ ই গতি কৰিবলৈ ধৰিলে৷ গুৱাহাটীৰ স্বয়ংচালিত ৰাজহুৱা যান বা Guwahati Autonomous Public Vehicle বা চমুকৈ ‘গুৱাপ’ (GUAPV) বিলাক বাহিৰৰ পৰা দেখাত পুৰণি যুগৰ মাৰুতি-৮০০ খনৰ দৰে হ’লেও, ইয়াৰ চালকৰ বাবে স্তেয়েৰিং হুইল, ব্ৰেইক্‌, এক্সেলেৰেটৰ আদি একো নাই৷ কেবল স্পৰ্শকাতৰ পৰ্দা এখন৷ জন-অৰণ্য, যান-অৰণ্যৰ মাজেৰে বাট নেওচি ই সুকলমে গৈ থাকিল৷ 'গুৱাপ'খনে ইয়াৰ চাৰিওফালে থকা বহুতো সংবেদনশীল কেমেৰা, চ’নাৰ আদিৰ সহায়ত মানুহতকৈও ভালকৈ 'দেখে'৷ কেইবা লাখ কিলোমিটাৰ গাড়ী চলোৱাৰ 'অভিজ্ঞতা'ৰে সমৃদ্ধ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্বাটোৰ গাড়ী চলোৱাৰ অবিশ্বাস্য নিপুণতা৷ ভাৰতীয় আলি-বাটত সঘনে মুখামুখি হোৱা ৰিক্সা, চাইকেল, বাইক-স্কুটাৰ, সৰু গাড়ী, ডাঙৰ গাড়ী, গৰু-ছাগলী-হাতী-মানুহ আদি সকলো ই চিনাক্ত কৰিব পাৰে আৰু অনায়সে বাট নেওচি গৈ থাকিব পাৰে৷ ট্ৰেফিক লাইট নথকা তিনি আলি, চাৰি আলি আদিতো ই অতি সুদক্ষতাৰে পাৰ হৈ যাব পাৰে৷ প্ৰয়োজন সাপেক্ষে ই পেঁপাটিও জোৰকৈ বজাই দিয়ে৷ মুঠৰ ওপৰত মানৱ চালকতকৈ ইয়াক বেছিকৈহে ভৰষা কৰিব পাৰি৷

নিৰ্ভয়েৰে ৰিকু গৈ থাকিল৷ প্ৰথম অহাৰ ৫ বছৰৰ ভিতৰতে আজি গুৱাহাটিত প্ৰায় ৫০০০খন 'গুৱাপ' হ’লগৈ৷ ই অতি জনপ্ৰিয় হৈ আহিছে৷ মানুহে আট’, টেক্সি আদিৰ সলনি 'গুৱাপ' ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ লৈছে৷ এইবোৰ বহু গুণে সস্তা আৰু নিৰাপদ বুলি পৰিগণিত হৈছে৷

প্ৰতিবাদ -৭ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(পিছৰখিনি) ৰিকুৱে কি কৰিব, কি নকৰিব ভাৱিব নোৱাৰা হৈ গ’ল৷ সি চফাখনতে বহি বহি চিন্তা কৰিয়ে বহু সময় পাৰ পৰি দিলে৷ সময়বোৰ কেনেকৈ পাৰ হৈ গ’ল, সি গমেই নাপালে৷ এপাকত আইপিটিভিটো আপোনা-আপোনি বাজি উঠিল - সি হয়তো অজানিতে ৰিমোটটোত হেচা দিলে৷ 'নিতৌ-৩৬৫' চেনেলটো লাগি আছিল৷ প্ৰধানমন্ত্ৰী ৰিজিজুৰ কৰ্ম-নিষ্ঠা আৰু জীৱনপঞ্জীৰ ওপৰত এটা এখন চিত্ৰ-তথ্য দেখুৱাই আছে৷ তেওঁ প্ৰায় ২৪ ঘণ্টাই কাম কৰে৷ বিৰতি নোহোৱাকৈ৷ খোৱা-বোৱাতো বিশেষ ৰুচি নাই৷ কেবল কাম কাম আৰু কাম৷ মানুহজনক এতিয়াও বসয়ৰ চাপে চুব পৰা নাই৷ ২০ বছৰ আগতে যেনে আছিল, এতিয়াও তেনে হৈয়ে আছে৷

ৰিকুৱে যেন সকলো বুজি উঠিলে৷ ইতিমধ্যে বাহিৰত পোহৰ হৈছে৷ সি দৰ্জা খুলি বাহিৰলৈ চাই পঠিয়ালে৷  তাৰ যেন বিবেক আৰু আবেগৰ মাজত এক তোল-পাৰ যুদ্ধ লাগিছে৷ সি চিধাই ওচৰৰ পুলিচ-থানালৈ বুলি গতি কৰিলে৷ এখন এজাহাৰ দিবলৈ৷ তাৰ ভৰিবোৰ অসাৰ হৈ আহিছে, সি বহু কষ্ট কৰি গৈ থাকিল৷ থানাত তাৰ পুৰণি চিনাকী এচিপি গগৈক দেখা পালে৷ অন্ততঃ এজন চিনাকী মানুহ আছে৷ সদাই তামুল খাই থকা এচিপি গগৈৰ দাঁত কেইটা একেবাৰে ৰঙচোৱা৷ আজি সি তেওঁক দূৰৰ পৰা দেখি আচৰিত হ’ল৷ একেবাৰে ধক-ধককৈ বগা দাঁত৷ আধা টপা মুৰটোতো চুলি অলপ বেছিকৈ দেখিলে সি৷ তাৰ সন্দেহ হ’ল - জানোচা এচিপি গগৈয়ো  এটা .... একো বিশ্বাস কৰিব নোৱাৰি৷ গোটেইখন লাহে লাহে সলনি হৈ আহিছে৷ সি থানাত নোসোমালে৷ ওলাই আহিল৷ ওলায়েই অলপ দূৰত সি 'গুবেৰ' এখন ৰৈ থকা দেখিলে৷ তাৰ প্ৰতিবাদী মনতো জাঙোৰ খাই উঠিল৷ সি ৰ’ব নোৱাৰিলে৷ ওচৰতে পোৱা লাঠি এডাল লৈ সি গুবেৰখনক প্ৰহাৰ কৰিবলৈ চো-চা মাৰি গ’ল৷

~সমাপ্ত~

গল্পটো কেনে লাগিল, তলত মন্তব্য দি জনালে বৰ ভাল পাম৷
-বিক্ৰম

প্ৰতিবাদ -৬ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(পিছৰখিনি) নিপনৰ মাকে কৈ গ’ল - "আজি ছমাহমানেই হ’ল৷ সি এই সংসাৰ এৰি বহুদূৰলৈ গুছি গ’ল৷ কিবা অজান ৰোগত ভোগিছিলে৷ ডাক্তৰে ধৰিবই নোৱাৰিলে কি হৈছিল৷ শেষমুহূৰ্তলৈকে সি কিন্তু বেছ ফুৰ্তিতেই আছিল৷ একো কষ্ট পোৱা নাছিল হয়তো৷
কৌতুহলবশত ৰিকুৱে সুধিলে - "কি হৈছিল তাৰ? মানে জৰ, বমি নে কি?"
-"নাই সেইবোৰ একো নাই৷ সি জীবন্তে মৃত শৰীৰৰ দৰে হৈ পৰিল৷ দিনে-ৰাতি কেবল স্মাৰ্টফোনডালত কিবা টিপা-টিপি কৰি থাকে৷ একেবাৰে আসক্ত৷ টোপনি নাই, ভোক নাই৷ তাৰ শৰীৰটো শুকাই-খীণাই আহিল, ক্ৰমে গোন্ধাব ধৰিলে যেন এটা ঘুৰি-ফুৰা মৃত দেহ৷ এদিন হঠাৎ তাৰ চাল-চলন বন্ধ হৈ গ’ল৷ ডাক্তৰে কোৱা মতে সি সাতদিনমান আগতেই শেষ নিশ্বাস পেলাইছিলে৷ কি আচৰিত কথা! এতিয়ালৈকে পৃথিৱীত মাত্ৰ দুটা কেচ হে পোৱা গৈছে৷ সি যোৱাৰ কেইদিনমানৰ পিছত অভ্ৰমিকা নামৰ গাভৰু ছোৱালী এজনীও..." ৰিকু জিকাৰ খাই উঠিল - "কি? অভ্ৰমিকা সঁচা ছোৱালী আছিল?" - "অ’ কিয়? এজনী বৰ ধুনীয়া ছোৱালী আছিল৷ তাইক মই নিজে দেখিছোঁ, নিপনৰ দৰেই তাইক সেই অজান ৰোগে পালে৷ তাই ---"

ৰিকুৱে আৰু সেইবোৰ শুনি থাকিব নোৱাৰিলে৷ সি নিপনৰ মাকক বিদাই দি ঘৰ মূখে খোজ দিলে৷ তাৰ মনত বহু কথাই তোল-পাৰ লগাবলৈ ধৰিলে৷ সি এবাৰ ভাৱিলে পুলিচক এজেহাৰ দি অহাটো ভাল হ’ল - এক বিৰাট ষড়যন্ত্ৰ চলি আছে৷ সেই 'গুবেৰ'বোৰ আক্ৰমণ কৰা, 'কৰেংঘৰ'ৰ ড্ৰোনবোৰ আক্ৰমণ কৰা মানুহবোৰ এই ৰোগত ভোগালোক৷ কথাবোৰ ভাৱি ভাৱি আহি সি ঘৰেই পালেহি৷ পুলিচ থানালৈ যোৱা নহ’ল৷ তাৰ ভাগৰো লাগিছিলে৷ অলপ জীৰণি লৈ পিছত যাব বুলি যি ঘৰত সোমাল৷

বিচনাত সি পৰি সি অলপ শুবলৈ চেষ্টা কৰিলে৷ বহু সময় এনেকৈ পাৰ হৈ গ’ল৷ টোপনি নাহিল৷ তাৰ দেখোন ভোকো লগা নাই৷ ইতিমধ্যে বাহিৰত এন্ধাৰ হ’ল৷ বিচনাৰ একাষত পৰি থকা তাৰ ফোনটো আকৌ বাজি উঠিল৷ তাৰ সেইটো স্পৰ্শ কৰিবলৈও কিছু ভয় লাগিল৷ তথাপিও সি ফোনটো হাতত ল’লে৷ ইতিমধ্যে কেইবাটাও 'অভ্ৰমিকা'ৰ মিচ-কল৷ দুটামান নিপনৰো মিচ-কল৷ এইবাৰ কোনোবা এটা অচিনাকী নম্বৰৰ পৰা অহা ফোন৷ সি কলটো ৰিচিফ কৰিলে - "হেল্লো?"
-"ৰিকু?"
-"হয়, মই ৰিকুৱে কৈছো, কোনে কৈছে?"
-"ময়ো ৰিকু, এটি নতুন ৰিকু৷"
ৰিকুৰ দৰেই একেই মাত৷ একেই সুৰ৷
-"কোন হয়? আৰু কোন ৰিকু আছে? মই হে ৰিকু !!"
-"যি হয়, ভালৰ কাৰণেই হয়, ৰিকু৷ মই তোমাৰ চাইবাৰ-প্ৰতিবিম্ব৷"
-"মানে?"
-"তোমাৰ শৰীৰ তোমাৰ লগত৷ কিন্তু তোমাৰ মানস-পটৰ প্ৰতিবিম্ব ইতিমধ্যে 'কপি' কৰা হৈ গৈছে আমাৰ চেৰ্ভাৰত৷ এতিয়া তোমাক সেই ক্ষন্তেকীয়া শৰীৰৰ আৰু কোনো প্ৰয়োজন নাই৷"
-"কি হৈছে মোৰ? মোৰ শৰৰীত কি কৰিলা তোমালোকে?"
-"সকলো বুজাই দিম ৰবা৷ তোমাৰ লগত মুখা-মুখিকৈ কথা পাতি কথাবোৰ বুজাই দিয়াই ভাল হ’ব৷ স্কাইপ অন কৰাচোন৷"
ৰিকুৱে স্কাইপ অন কৰিলে, ভিডিঅ’-চেট আৰম্ভ কৰিলে৷ সিটোফালে সোঁমাজত "নতুন ৰিকু", এফালে নিপন আৰু আনফালে অভ্ৰমিকা৷ ৰিকুৰ চকু কপালত উঠিলে৷ সিফালৰ পৰা "নতুন ৰিকু"-এ আকৌ ক’বলৈ আৰম্ভ কৰিলে - "চোৱা ৰিকু, মানৱ শৰীৰ অস্থায়ী, মৰণশীল৷ ইয়াৰ আন কিছুমান প্ৰতিবন্ধতাও আছে৷ আমি যদি এটা উন্নত শৰীৰৰ গৰাকী হ’ব পাৰো, আপত্তি কি? যিটো শৰীৰৰ ভাগৰ নালাগে, টোপনি নধৰে, লোভ-মোহ নাই, খং-ৰাগ নাই, যৌন অনুৰাগ নাই, চিৰ যৌৱন হৈ থাকে, ভাবি চোৱাচোন আমি কিমান মনোযোগ দি কাম কৰিব পাৰিম, ব্যৱসায়-বাণিজ্য, গৱেষণা, ৰজনীতি, দেশ-সেৱা আদি যি কামেই নকৰো, কিমান ক্ষিপ্ৰতাৰে উন্নতি কৰিব পাৰিম? সেয়ে আমাৰ এই গোপন গৱেষণাকাৰত আমি সাঁজি উলিয়াইছো - এই জৈৱ-যান্ত্ৰিক বা বায়’-মেকানিকেল অৱয়ববোৰ৷ যিটো আচল শৰীৰ পৰা এইবোৰ নকল কৰা হৈছে, সেইবোৰ সৈতে এইবোৰ জৈৱ-যান্ত্ৰিক ৰবটবোৰ দেখাই-শুনাই হুবহু একেই৷ আনকি আমি মানস-পটো নকল কৰি উলিয়ালৈ সক্ষম হৈছো৷"
ৰিকুৱে কথাবোৰ শুণি গ’ল৷ একো বিশ্বাস কৰিব নোবাৰিলে৷ তাৰ বৰ জোৰে খঙো উঠিল সেই যন্ত্ৰবোৰলৈ৷
ভিডিঅ’-চেটৰ পৰ্দাখনত নতুন-ৰিকুহঁতৰ পিছফালে দেখা গ’ল ড. পিকেক৷ ৩২টা দাঁত নিকটাই সকলোবোৰ চাই আছিল৷
নতুন-ৰিকুৱে কৈ গ’ল - "এতিয়া সেই পাৰ্থিৱ শৰীৰৰ প্ৰয়োজন নাই৷ সেয়ে তোমাৰ সেই শৰীৰত আমি কিছুমান 'নেন’বট' এৰি দিছোঁ৷ সেইবোৰে তোমাৰ শৰীৰটো লাহে লাহে অসাৰ কৰি আনিব৷ তুমি গ’ম নোপোৱাকৈয়ে, কোনো কষ্ট নোপোৱাকৈয়ে সেই শৰীৰ এৰিব পাৰিবা৷ আনহাতে সেই নেন’বট বোৰে তোমাৰ শৰীৰৰ অৱশিষ্ট তথ্যসমূহ সংগ্ৰহ কৰি আমালৈ পঠিয়াই দিব আৰু আমি সেইবোৰ তোমাৰ এই উন্নত-মানৰ নতুন শৰীৰটোত সুকলমে সংস্থাপন কৰি ল’ম৷"

ভিডিঅ’-চেটৰ পৰ্দাখন বন্ধ হৈ গ’ল৷

(আগলৈ---)

প্ৰতিবাদ -৫ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(পিছৰখিনি) ৰিকু ঘৰ পালেহি৷ ঘৰ পায়েই আই-পি-টি-ভিটো চলালে৷ সেই অচিনাকী-অদ্ভূত মানুহবোৰে স্বয়ং-চালিত যন্ত্ৰ-পাতিবোৰক আক্ৰমণ কৰাৰ কিবা বাতৰি আছেনেকি চাবলৈ৷ 'নিতৌ-৩৬৫' চেনেলত আহি আছে ভাৰতৰ প্ৰধান মন্ত্ৰী শ্ৰীমান ৰিজিজুৱে বঙ্গোপ সাগৰৰ সোমাজত নিৰ্মাণ কৰা 'গেছ-হাইড্ৰেট এক্সট্ৰেকচন' প্ৰকল্পত ভ্ৰমণ কৰিবলৈ যোৱাৰ এক প্ৰতিবেদন৷  প্ৰতিবেদনৰ মতে বঙ্গোপ সাগৰৰ লগতে আৰৱ সাগৰ, ভাৰত মহাসাগৰ আদিৰ তলিত বহু নিযুত-কৌটি মেট্ৰিক-টন মিঠেইন গেছ আৰু পানীৰ এক জটিল মিশ্ৰ - 'গেছ-হাইড্ৰেট' জমা হৈ আছে৷ এইবোৰ নিষ্কাশন কৰি ইন্ধন হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ এই প্ৰকল্প হাতত লোৱা হৈছে৷ 'জীৱন্ত-খবৰ' চেনেলত আহি আছে কাজিৰঙাত চোৰং-চিকাৰীৰ পৰা গড় ৰক্ষা কৰিবলৈ লোৱা  অত্যাধুনিক ব্যৱস্থাৰ এক প্ৰতিবেদন৷ প্ৰাপ্ত-বসস্ক গড়বোৰৰ খড়্গৰ আগটোত স্থাপন কৰা হৈছে - আত্ম-ৰক্ষক লেজাৰ-গান৷ কোনোবাই আক্ৰমণ কৰিবলৈ আহিলেই লেজাৰ ৰশ্মীৰে প্ৰত্যুত্তৰ দিয়া হয়৷ 'অসমীয়াত বা-বাতৰি' চেনেলত দেখুৱাই আছে গোলকীয় জলবায়ু সলনিৰ গুৱাহাটিত হোৱা প্ৰভাৱ৷ ক’তো একো বাতৰি নাই সি দেখি অহা কাণ্ডবোৰৰ৷ হয়তো সংবাদ-দ্বাতাসকলে খবৰ পোৱাই নাই৷

সি তাৰ পুৰণি-স্কুলীয়া বন্ধু নিপনলৈ ফোন কৰিলে৷
-"নিপন, ভালনে?"
-"অ’ আছো৷ ভালেই৷ হঠাৎ ফোন কৰিলি যে? কি হ’ল?"
-"তই অভ্ৰমিকাক চিনি পাৱ?"
-"অ, পাও৷ কিয় নাপাম, মোৰ ভাবি-নবৌক?" নিপনে অলপ জোকোৱাৰ সুৰত ক’লে৷
-"ধেত ৰ চোন৷ কথাটো অলপ চিৰিয়াচ৷ তই এতিয়া ক’ত? মই তোক লগ কৰি কথাবোৰ ক’ম৷"
-"কি চিৰিয়াচ ঔ? ফোনেতে ক না, কি হ’ল?"  নিপনৰ মাতৰ সুৰ সলনি হোৱা নাই৷ এতিয়াও যেন সি ৰিকুক জোকাই আছে৷
-"নাই, ফোনত ক’ব নোৱাৰি৷ মই আহি আছো, তোৰ ঘৰলৈ৷"
নিপনে কিবা ক’ব বিচাৰিছিলে, কিন্তু সি ফোনটো কাটি দিলে৷ নিপনে কল-বেক কৰিলে৷ ৰিকুৱে কিন্তু ফোন নুঠালে৷ সি ভাৱিলে নিপনক বহুদিন দেখাও নাই, এবাৰ লগ কৰি অহাত কি আপত্তি? তাৰ ঘৰ ৰিকুৰ ঘৰৰ পৰা খোজ কাঢ়ি যাব পৰা দূৰত্বত৷

নিপনৰ ঘৰ পাই, কলিং-বেল বজালে৷ নিপনৰ মাকে দৰ্জাখন খুলি দিলে৷
-"অ’ ৰিকু, আহা" এক গহীন মাতেৰে মাকে তাক মাতি বহিবলৈ দিলে৷ "তুমি ভালে আছানে?"-মাকে বহিব দি ৰিকুক সুধিলে৷
-"অ, মই ভালেই আছো, খুড়ী৷"
-"চাহ খাবা নে গৰমত ঠাণ্ডা চৰপত এগিলাছ দিওঁ?"
-"খুড়ী, আপুনি সেইবোৰ একো কৰিব নালাগে৷ মই নিপনৰ লগত কিবা কথা এটা পাতিবলৈহে আহিছো৷ সি ক’ত?"
নিপনৰ মাক ৰিকুৰ প্ৰশ্নত থমকি ৰ’ল৷ এক বিস্ময়ভৰা চাওনিৰে ৰিকুৰ ফালে চাই তেখেতে সুধিলে - "কি? তুমি নিপনৰ খবৰ নোপোৱা নেকি?"
-"কি খবৰ? নিপনৰ লগতটো মই প্ৰায়েই কথা...."
ৰিকুও থমকি ৰ’ল৷ সি মনেই কৰা নাছিলে - সি বহি থকা চ’ফাখনৰ সন্মূখৰ সৰু টেবুলখনত নিপনৰ ফুলৰ মালাৰে সজ্জিত এখন ফটো৷ ওচৰতে প্ৰজ্বলিত এগছি চাকি৷
(আগলৈ---)

প্ৰতিবাদ -৪ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(পিছৰখিনি)

ৰিকুৰ মুৰত যেন শৰগ ভাঙি পাৰিল৷ সি ৰঙা-কলা পৰি গ’ল৷ কি কৰিব, য’ত যাব একো বুজি নাপালে৷ সি বজ্ৰপাত পৰা মানুহৰ দৰে  এক থৰে ৰৈ থাকিল৷ মনলৈ বুলেট ট্ৰেইন যোৱাৰ দৰে বহু কথা চিৰিং কৈ আহিল আৰু গ’ল৷ সেই এবৰাম খান আৰু আৰাধ্যা বচ্চনে অভিনয় কৰা "হানিমুন ইন জুপিটাৰ" নামৰ ৰোমান্টিক বোলছবিখন ভাল পোৱা, ইমান সুন্দৰকৈ বৰ্ণনা কৰি তাৰ লগত কথোপ-কথন কৰি 'চেনি' খোৱা সেই 'অভ্ৰমিকা' নামৰ স্ত্ৰী-কণ্ঠটি এটি যন্ত্ৰ ! হ’বই নোৱাৰে৷ সি বিশ্বাস কৰিব নোৱাৰিলে৷ সি তাৰ সন্মূখনত হাঁহি হাঁহি তাৰ পৰিস্থিতি উপভোগ কৰি থকা তথাকথিত বৈজ্ঞানিকৰ দলটোক বৰ প্ৰহাৰ কৰিবলৈ মন গ’ল৷ কোনোমতে নিজকে নিয়ন্ত্ৰনলৈ আহি সি সুধিলে - "অভ্ৰমিকা যদি চেট-বট, কথা কেনেকৈ পাতিব পাৰে?"

- "আমি শেহতীয়া কৈ অভ্ৰমিকাক কণ্ঠ দানো কৰিলো, মানে voice synthesis প্ৰগ্ৰেমটো যোগ দিলো৷ কৃত্ৰিম অৱয়ব বা শৰীৰ তৈয়াৰ কৰাৰ কামো পূৰ্ণ গতিত চলি আছে৷ প্ৰায় হৈছেই৷", দলটোৰ আটাইতকৈ বয়োজেষ্ঠ ব্যক্তিজনে উত্তৰ দিলে, "অ’, চিনাকি কৰি দিবলৈ পাহৰিছিলো, মই ড. পি. কে. মানে পংকজ কুমাৰ, এই প্ৰকল্পৰ গবেষণাৰ মুৰব্বী৷ মই উত্তৰ-গুৱাহাটিৰ 'ব্ৰেইন-জ’ন'ৰ 'নেচনেল ইন্সটিটিউত অৱ অৰ্টিভিচিয়েল ইন্টেলিজেঞ্চ'ৰ এজন গৱেষক৷  এটা হিৰ’চিমা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ড. জে.টি মানে জেচিকা টাকাহাচি৷ আৰু এওঁলোক আমাৰ দলৰ সদস্য৷"

ড. পিকেয়ে আনকেইজনৰো চিনাকি দি গ’ল৷ ৰিকুৰ মনত ইমানবোৰ খেলি-মেলি লাগি আছিল যে সি কথাবোৰ ভালকৈ নুশুনিলে৷ কেইজনমান কম্পিউটাৰ বিজ্ঞানী, দুজনমান মনোবিজ্ঞানী আৰু সমাজ-বিজ্ঞানী৷ তেওঁলোকৰ ৰিকুৰে দৰে প্ৰায় এশমান ব্যক্তিৰ লগত এনে 'কথা-বতৰা' চলাই থকা হৈছে৷ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাটোৱে কি ক’ব লাগে, কেনেকৈ ক’ব লাগে আদি সকলো নিজে সিদ্ধান্ত লয়৷ ই মানুহৰ মন ইমান সুন্দৰকৈ বুজে আৰু পতাব বা মনাব পাৰে সৃষ্টিকৰ্তাসকলো তবধ মানিছে৷
 
এইদৰে কথোপকথন চলি থকাৰ মাজতে বাহিৰত কিছুমান হুলস্থূল শুনা গ’ল৷ কোনোবাই কিবা ধাতুৰ বস্তু প্ৰহাৰ কৰাৰ শব্দ৷ ৰিকুৱে বাহিৰলৈ ভুমুকি মাৰি দেখিলে সেই উদণ্ড মানুহজাক৷ ৰেষ্টোৰাত উৰি-ফুৰা ড্ৰোনবোৰ প্ৰহাৰ কৰি নষ্ট কৰিবলৈ যত্ন কৰিছে৷ গ্ৰাহকসকলকো অক্ৰমণ কৰিছে৷ হঠাৎ এক হুলস্থলীয়া অৱস্থা৷ কোন সেইবোৰ মানুহ? কিয় সিহঁতৰ পুৰণি কাপোৰ৷ লগতে সেই বিকত দুৰ্গন্ধ - যেন  কিবা জন্তু মৰি পছিচে৷ কিয় সিহঁতি এই স্বয়ংচালিত যন্ত্ৰবোৰ নষ্ট কৰিব বিছাৰিছে?

ৰিকুৱে বৈজ্ঞানিকৰ দলটোকো সতৰ্ক কৰি দিলে৷ সকলো থিয় হৈ সন্মূখৰ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ খৰ-ধৰকৈ সামৰিবলৈ ধৰিলে৷ কোলাহল বাঢ়ি আহিল৷ ৰিকুৱে পিছ দোৱাৰেদি কোনোমাতে পৰাই আহিল৷
(আগলৈ---)

প্ৰতিবাদ -৩ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(--পিছৰখিনি)'কাৰেংঘৰ'ৰ সন্মূখতো কিছুমান মানুহ গোট খাইছে৷ সেই একেই ধৰণৰ মানুহ, যিবোৰে গুবেৰবোৰ আক্ৰমণ কৰিছিলে - কাপোৰবোৰ অলপ পুৰণি, জহি-খহি যোৱা৷ ৰিকুৰ অলপ চিন্তা লাগিল৷ তথাপি সি কাৰেংঘৰৰ ভিতৰ সোমালে৷ ই গুৱাহাটীৰ একমাত্ৰ যন্ত্ৰমানৱে চলোৱা ৰেষ্টোৰা৷ গ্ৰাহকে খোৱা টেবুলত থকা পৰ্দা এখনত কি খাব জনাই দিয়ে৷ তাৰ ভিত্তিত, ৰান্ধনীঘৰত কিছুমান ঔদ্যোগিক যন্ত্ৰমানৱে আহাৰ তৈয়াৰ কৰে৷ সেইবোৰ আকৌ কেইবাখনো উৰন্ত ড্ৰোনে টেবুলত গ্ৰাহকৰ আগত সজাই দি থৈ যায়৷
 

ৰিকু সোমাই অহাৰ লাগে লাগে এক অপৰূপ দৃশ্য৷ শাৰী শাৰী কৈ থকা টেবুলসমূহত খাদ্য-প্ৰিয় গ্ৰাহক কিছুমানে জুতি লৈ আহাৰ গ্ৰহণ কৰি আছে৷ আন কিছুমানে অৰ্ডাৰ দি আহাৰ অহালৈ বাট চাই আছে৷ কিছুমান ৫-৬ জনীয়া সমনীয়া বন্ধু-বান্ধবৰ দল, কিছুমান বাপেক-মাক-ল’ৰা-ছোৱালী লৈ অহা পৰিয়াল৷ আন কিছুমান চকুৱে চকুৱে চাই আত্ম বিভোৰ হৈ থকা প্ৰেমিক-প্ৰেমিকা৷ তাৰ মাজে মাজে মৌ-মাখিৰ দৰে শব্দ কৰি  উৰি ফুৰিছে অসংখ্য কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা থকা ড্ৰোন৷ কিছুমানে আহাৰ লৈ আহিছে৷ কিছুমানে খোৱা শেষ কৰা প্লেট-বাটিবোৰ লৈ গৈছে৷ এক ব্যস্তময় পৰিবেশ৷
ৰিকুৱে বিষ্ময়ভৰা চাওনিৰে সেইবোৰ চাই থাকোতেই, কোনাবাই মাত লগালে - "মহাশয়, মই কিবা সহায় কৰিব পাৰো?"
"আদৰণি" বুলি লিখি থোৱা সন্মূখৰ মেজখনৰ পৰা দিপ-লিপ ছোৱালী এজনীয়ে তাক সুধিলে৷
সি অলপ ওচৰলৈ গৈ ক'লে - "অভ্ৰমিকাৰ নামৰ কোনো টেবুল বুক আছে নেকি?"
ছোৱালীজনীয়ে তপৰাই উত্তৰ দিলে - "হয়, আছে৷ কেবিন নম্বৰ ১২৷ আপুনি এইফালে যাওক, অলপ দূৰ গৈয়ে পাব৷"
ৰিকুৱে ভাৱিলে - "কেবিন বুকিং কৰি থৈছে ! ছোৱালী কম নহয়৷"

ৰিকুৱে কেবিনৰ দৰ্জাখন খুলি বিৰ্চুতি খালে - ভিতৰত ৫-৬জন মান মানুহ৷ সি কিবা ভুল হ’ল বুলি ওলাই আহিব খুজিছিল৷ তেনেতে অভ্ৰমিকাৰ মাতটো কোনোবা ফালৰ পৰা শুনা গ'ল - "ৰিকু, সোমাই আহা৷ তোমাৰ ভুল হোৱা নাই, তুমি থিক কেবিনতে সোমাইছা৷"
ৰিকুৱে ভাৱিলে - "কি ছোৱালী ঔ, প্ৰথম দিনাই লগ কৰিবলৈ মাতি গোটেই পৰিয়াল লৈ আহি গ’ল৷ বিয়াই কৰাবলৈ কৈ নিদিয়েতো !!"
ৰিকু সোমাই আহিল৷ মানুহ কেইজনৰ এজনকো 'অভ্ৰমিকা' যেন তাৰ বোধ নহ’ল৷ এজন চুলি-দাড়ী পকা ৬০ বছৰীয়া মান বৃদ্ধ৷ এগৰাকী ৫০-ৰ ঘৰত ভৰি দিয়া আদবয়সীয়া মহিলা৷ বাকী কেইটা তিনিজন ২০-৩০ বছৰীয়া মান ডেকা ল’ৰা বা মানুহ৷ সকলোৱে ৩২টা দাঁত উলিয়াই তাৰ ফালে চাই হাঁহি থাকিল - নিঃশব্দৰে৷ কাৰো মুখত কোনো কথা নাই৷ কেবল এক সম্ভাষণ ভৰা মুৰ দুপনি৷ সন্মূখত খোৱা বস্তুৰ সলনি কেইবাটাও কম্পিউইটাৰ আৰু আন কিছুমান ৰিকুৱে নেদেখা যন্ত্ৰ-পাতি৷
 

তাৰ মানস-পাতত থকা ২২-২৩ বছৰীয়া অভ্ৰমিকা ক’ত? তাইৰ মানটো এইমাত্ৰ ক’ৰ পৰা আহিলে? তেনেতে অভ্ৰমিকাৰ মাত আকৌ শুণা গ’ল - "ৰিকু, তুমি হয়তো আচৰিত হবা৷ হয়তো অলপ খঙো উঠিব পাৰে৷ মই, মানে 'অভ্ৰমিকা', কোনো তেজ-মঙহৰ যুবতী নহওঁ৷ মই এজনী 'চেট-বট', অৰ্থাৎ কথা পতা যন্ত্ৰ-মানৱ৷ মই এটা কম্পিউটাৰ প্ৰগ্ৰেম মাঠো৷ এওঁলোক মোৰ সৃষ্টি কৰ্তা৷"
(আগলৈ---)

প্ৰতিবাদ -২ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

(--পিছৰখিনি)
হাতত জীৱটো লৈ ৰিকুৱে থিয় হৈ থাকিল৷ এনেতে কেইবাখনো পুলিচৰ গাড়ী আহি পালেহি৷ লাঠি-চালনা হ’ল৷ জংগী, উৎমাত দলটোক নিয়ন্ত্ৰণ কৰি পুলিচে তেওঁ‌লোকক জিম্মাত ল’লে৷ কেইবাখনো খালি বাছত ভৰাই তেওঁলোকক থানালৈ লৈ যোৱা হ’ল৷ পৰিস্থিতি নিয়ন্ত্ৰিত হ’ল যদিও আলিবাটটো পৰি থকা অচল গুবেৰ কেইখন চফা কৰিবলৈ কিছু সময় লাগিব৷ সেয়ে যান-যত সৃষ্টি হৈছে৷ ৰিকু খোজ কাঢ়িয়েই আগ বাঢ়ি গ’ল৷ অলপ আগত মুকলি স্থানত এটা ট্ৰেকাৰ ষ্টেণ্ড আছে৷ তাতে ট্ৰেকাৰত উঠিয়ে সি কিছু দূৰ যোৱাৰ কথা চিন্তা কৰিলে৷ 
দুখোজমান যোৱাৰ পিছতেই ৰিকুৰ ফোনটো বাজি উঠিল৷ ফোনটো কাণৰ ওচৰত লোৱাৰ লগে লাগে সিফালৰ পৰা অভ্ৰমিকাৰ মাত ভাহি আহিল - "কি হ’ল? ইমান দেৰি কৰিছা যে?"
- "ৰাষ্টাত কিছুমান মানুহে কিবা প্ৰতিবাদ কৰিছে৷ একেবাৰে হুলস্থূল, কেইবাখনো গুবেৰ গাড়ী ভাঙি পেলালে৷ পুলিচে লাঠি-চালনাও কৰিলে"
-"কি কোৱা? সাৱধানে আহিবা৷ তোমাৰ একো হোৱা নাই তো?"
-"মোৰ একো হোৱা নাই৷ কিন্তু, মই অহা গুবেৰখনো সিহঁতে ভাঙি পেলালে৷"
-"অহ ! তুমি এতিয়া ক’ত? আহি আছা নে? অসুবিধা হ’ব যদি আদি নালাগে৷ অন্য এদিন লগ কৰিম দিয়া৷"
-"নাই, নাই, চিন্তা নকৰিবা৷ মই আহি আছো৷ ওচৰতে ট্ৰেকাৰ ষ্টেণ্ড এটা আছে৷ তালৈ গৈ আছো৷ বাকীখিনি ট্ৰেকাৰতে যাম৷"
-"থিক আছে৷ বাৰু, সাৱধানে আহিবা৷ মই অপেক্ষা কৰি আছো৷"
অভ্ৰমিকা ৰিকুৰ 'ই-বান্ধৱী', মানে ফেইচবুক হুৱাট্চ-এপ আদিত লগ পোৱা বান্ধৱী৷ আজি দুবছৰ মানেই হ’ল সিহঁত চিনাকী হোৱা৷ কোনো দিনে বাস্তৱ জগতত লগ পোৱা নাই যাদিও, ই-মাধ্যমসমূহে সিহঁত দুয়োকে যথেষ্ট ওচৰলৈ লৈ আহিছে৷ আজি-কালি ফোনতো বহু সময় ধৰি কথা-বতৰা চলে৷ কথাবোৰ, মনবোৰ যেন মিলিব ধৰিছে৷ একেই ধৰণৰ ৰুচি, একে শিল্পীৰে সংগীত, একেই কথা-ছবি দুয়ো ভাল পায়৷  হয়তো প্ৰেমৰ এজাক বা ব'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে সিঁহতৰ মাজত৷  বহুবাৰ ৰিকুৱে অভ্ৰমিকাক লগ পাবলৈ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছিলে - ক’ৰবাত কফি একাপ খাবলৈ, মুখা-মুখিকৈ অন্ততঃ কথা এষাৰ পাতিবলৈ৷ অভ্ৰমিকাই সংকুচ কৰিছিলে৷ লগ কৰিব নোৱাৰিম বুলি কৈছিল, "আমি ই-বন্ধু হৈ থকাই ভাল" বুলিয়েই কৈছিল৷ বহু দিনৰ নিৰবিচিণ্ণ প্ৰচেষ্টাই আজি ফল দিলে। অৱশেষত ৰিকুৰ কথাত তাই মান্তি হ’ল৷ আজি ৰিকু গৈছে অভ্ৰমিকাক লগ ধৰিবলৈ - পোণ প্ৰথমবাৰৰ বাবে৷ তাতে এইবোৰ অঘটন৷
ৰিকু সৌৰ-শক্তি চালিত ট্ৰেকাৰ এখনত বহি ল’লে৷ ঘাইপথটিৰ কাষে কাষে ট্ৰেকাৰখন যিমানে আগ বাঢ়ি গ’ল, ৰিকুৰ মনটো সিমানেই উচ-পিচ কৰিবলৈ ধাৰিলে৷ যোৱা দুবছৰ ধৰি যিজনী ছোৱালীৰ লগত সি ইমান কথা-বতৰা পাতিলে, বিভিন্ন ভাৱৰ আদান-প্ৰদান কৰিলে আৰু বহুখিনি ওচৰ চাপি আহিলে, আজি সি তাইক লগ পাব - নিজ চকুৰে দেখিব৷ কিছু কথা পাতিব৷ হয়তো প্ৰাণৰ কথা আৰু মুকলিকৈ পাতিব৷ তাৰ মনটো ভাল লাগি গ’ল৷
ফোনটো আকৌ বাজিল - "ৰিকু, ক’ত পালাহি? কিমান দূৰ আছে?"
অভ্ৰমিকাৰ ফোন৷ তায়ো উৎকণ্ঠিত হৈ উঠিছে৷
-"পালোহি আৰু, বেছি দূৰ নাই৷ মই 'কাৰেংঘৰ' পালে ফোন কৰিম৷"
-"থিক আছে৷ 'কাৰেংঘৰ'ত লগ পাম৷"
'কাৰেংঘৰ' গুৱাহাটীৰ এখন আধুনিক ৰেষ্টোৰা৷ নতুনকৈ নাম কৰিছে৷ তাতেই ৰিকু আৰু অভ্ৰমিকাই প্ৰথম বাৰৰ বাবে লগ কৰিব৷
(আগলৈ---)

প্ৰতিবাদ -১ (এক বিজ্ঞানভিত্তিক ধাৰাবাহিক কল্প-কাহিনী)

গুৱাহাটী সুপ্ৰতিভ নগৰ, ২২ জুলাই ২০৩৬ চন৷
ৰিকুৱে পুৱাৰ জলপান গ্ৰহণ কৰি কৰিয়ে স্মাৰ্টফোনটোত 'গুবেৰ' এখন মাতি পঠিয়ালে৷ দুই মিনিটমানৰ ভিতৰতে তাঁহাতৰ পদুলিমুখত 'গুবেৰ'খন আহি পালহি৷ স্বয়ংচালিত 'গুবেৰ' খনত প্ৰবেশ কৰাৰ লগে লগে ই ৰিকুৱে দিয়া গন্তব্য স্থানলৈ গতি কৰিবলৈ ধৰিলে৷ বাহিৰৰ পৰা দেখাত পুৰণি যুগৰ মাৰুতি-৮০০ খনৰ দৰে হ’লেও, গুবেৰসমূহত চালকৰ বাবে স্তেয়েৰিং হুইল, ব্ৰেইক্‌, এক্সেলেৰেটৰ আদি একো নাই৷ কেবল স্পৰ্শকাতৰ পৰ্দাযুক্ত এটা 'লেপটপ'৷ জন-অৰণ্য, যান-অৰণ্যৰ মাজেৰে বাট নেওচি ই সুকলমে গৈ থাকিল৷ গুৱেৰখনৰ চাৰিওফালে থকা বহুতো সংবেদনশীল কেমেৰা, চ’নাৰ আদিৰ দ্বাৰা ই মানুহতকৈও ভালকৈ 'দেখে'৷ কেইবা লাখ কিলোমিটাৰ গাড়ী চলোৱাৰ 'অভিজ্ঞতা'ৰে সমৃদ্ধ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্বাটোৰ গাড়ী চলোৱাৰ অবিশ্বাস্য নিপুণতা৷ ভাৰতীয় আলি-বাটত সঘনে মুখামুখি হোৱা ৰিক্সা, চাইকেল, বাইক-স্কুটাৰ, সৰু গাড়ী, ডাঙৰ গাড়ী, গৰু-ছাগলী-হাতী-মানুহ আদি সকলো ই চিনাক্ত কৰিব পাৰে আৰু অনায়সে বাট নেওচি গৈ থাকিব পাৰে৷ ট্ৰেফিক লাইট নথকা তিনি আলি, চাৰি আলি আদিতো ই অতি সুদক্ষতাৰে পাৰ হৈ যাব পাৰে৷ প্ৰয়োজন সাপেক্ষে ই পেঁপাটিও জোৰকৈ বজাই দিয়ে৷ মুঠৰ ওপৰত মানৱ চালকতকৈ ইয়াক বেছিকৈহে ভৰষা কৰিব পাৰি৷

নিৰ্ভয়েৰে ৰিকু গৈ থাকিল৷ স্মাৰ্টফোনটো তাৰ স্কুলীয়া বন্ধু বৰ্গৰ হুৱাট্‌চ-এপ গোটতোত লগৰ কেইটাৰ লগত চুপতি কৰি কৰি গৈ থাকিল৷ প্ৰথম অহাৰ ৫ বছৰৰ ভিতৰতে আজি গুৱাহাটিত প্ৰায় ৫০০০খন গুবেৰ হ’লগৈ৷ ই অতি জনপ্ৰিয় হৈ আহিছে৷ মানুহে আট’, টেক্সি আদিৰ সলনি গুবেৰ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ লৈছে৷ এইবোৰ বহু গুণে সস্তা আৰু নিৰাপদ বুলি পৰিগণিত হৈছে৷

হঠাতে গুৱেৰখনৰ গতি মন্থৰ হৈ গ’ল৷ ৰিকুৱে বাহিৰলৈ চাই পঠিয়ালে৷ সকলো গাড়ী মন্থৰ হৈছে৷ হয়তো আগত কিবা দুৰ্ঘটনা ঘটিছে৷ এইবাৰ গুবেৰখন একেবাৰে ৰৈ গ’ল৷ বাকীবোৰ গাড়ীও আলিবাটৰ মাজত ৰৈ আছে৷ দুই এখন গাড়ীৰ পৰা মানুহবোৰ ওলাই কি হৈছে চাবলৈ যত্ন কৰিছে৷ এই দৰে কেইবা মিনিট পাৰ হৈ গ’ল৷ বহু দূৰৰ পৰা অহা এটি কোলাহল শুনা গ’ল৷ কৌতুহল বশত ৰিকুৱে গুবেৰখনৰ কম্পিউটাৰটোক শুধিলে - "হেল্ল' গুবেৰ"৷
-"কওক চাৰ"
-"কি হৈছে? কিয় গাড়ীবোৰ ৰৈ আছে?"
-"চাৰ, মই আগৰ গুবেৰসমূহক সম্পৰ্ক কৰি জানিব পাৰিছো যে - আগত বহু মানুহ গোট খাই আলিবাটটো আগুচি ধৰিছে, গাড়ীবোৰ যাবলৈ দিয়া নাই৷ তেওঁলোকে বিশেষকৈ 'গুবেৰ' সমূহক আক্ৰমণ কৰিছে৷"
-"কি? গুবেৰসমূহ আক্ৰমণ কৰিছে?"
-"হয়, তেওঁলোকে 'গুবেৰ' সমূহক আক্ৰমণ কৰিছে৷"
ৰিকুৱে বাহিৰলৈ আকৌ এবাৰ চাই পঠিয়ালে৷ হয়, উদণ্ড মানুহ এজাকে গুবেৰবোৰ আক্ৰমণ কৰিছে৷ লোহাৰ ৰ’ড, শিলগুটি আদিৰে গুবেৰবোৰ প্ৰহাৰ কৰিছে৷
-"চাৰ, আপুনি এতিয়াই ইয়াৰ পৰা নামি কোনো সুৰক্ষিত অঞ্চললৈ যাওক !!"
এই দৰে কৈ গুবেৰখনে দৰ্জাখন খুলি দিলে৷ এক দুৰ্গন্ধ - নিগনি মৰি পছি যোৱাৰ দৰে দুৰ্গন্ধ৷ ৰিকুৱে তাৰ নিজৰ বেগটো লৈ ওলাই আহিল আৰু আলিবাটৰ কাষৰ এক নিৰাপদ স্থানত থিতাপি ল’লে৷ তাৰ লগত আন বহুলোকে তাত থিতাপি লৈছেহি৷ সি একো তত ধৰিব নোৱাৰিলে৷ তাৰ চকুৰ আগতে সেই জংগী দলটোৱে সি উঠি অহা গুবেৰখন ভাঙি টচ-নচ কৰি পেলালে৷ তাৰ বুকু কপি উঠিলে৷ কি হৈছে - এইবোৰ !!
(আগলৈ---)

ঈশ্বৰৰ "ক্লেচ অফ্ ক্লেন্‌চ"

আজি কেইদিন আগতে লগৰ কেইজনমানৰ কাটৰ অনুৰোধত মোৰ সুপ্ৰতিভ দূৰভাষটোত এটা প্ৰয়োগ স্থাপন কৰি ল’লো - "ক্লেচ অফ্ ক্লেন্‌চ" মানে "ফৈদসমূহৰ সংঘাট" !!

ই এটা ভিডিঅ’-খেলা য’ত প্ৰতিজন খেলু্ৱৈয়ে এখন "গাঁও" তত্বাবধান কৰিব লাগে৷ গাৱত গাৱলীয়াসকলক সামৰিক প্ৰশিক্ষণ দিব লাগে৷  কেইখনমান গাঁও  (মানে কেইজনমান খেলুৱৈ) মিলি এটা ফৈদ বা clan তৈয়াৰ হয়৷ এটা ফৌদে আন এটা ফৈদক আক্ৰমাণ কৰি স্বৰ্ণমুদ্ৰা (Gold Coin) আৰু অমৃত (Elixir) লুটি আনিব লাগে৷ আন্তঃজালৰ যোগেদিয়েই এই ফৈদবোৰ তৈয়াৰ হয় আৰু সেইবোৰৰ মাজত যুদ্ধ-বিগ্ৰহ চলি থাকে৷ মন কৰিবলগীয়া কথাটো এই খেলত এবাৰ সৈন্যবোৰ যুদ্ধক্ষেত্ৰত এৰি দিয়াৰ পিছত সেইবোৰে "নিজ বিবেক-বিবেচনা" মতে আনৰ গাঁও আক্ৰমণ কৰি লুটিবলৈ আৰম্ভ কৰি দিয়ে৷ মানৱ-খেলুৱৈজনৰ কোনো নিয়ন্ত্ৰণ নাথাকে৷

এই ভিডিঅ’-খেলা খেলি থকাৰ মাজতে হঠাতে এটা ধাৰণা মনলৈ আহিলে৷ হলিউডৰ 'মেট্ৰিক্স', 'জুপিটাৰ এচেণ্ডিং' আদি চলচিত্ৰসমূহৰ প্ৰভাৱেও হয়তো এই ধাৰণা দৃঢ় কৰি তুলিলে৷ আমি আচলতে ভিন ভিন ঈশ্বৰৰ "ক্লেচ অফ্ ক্লেন" নেকি? ভিন ভিন ঈশ্বৰ-খেলুৱৈয়ে ভিন ভিন ধৰ্ম (ফৈদৰ সমকক্ষ) সৃষ্টি কৰি পৃথিৱীত আমাক এৰি দিলে৷ এতিয়া যিজন খৈলুৱৈয়ে বেছি মানৱ নিজৰ ফলিয়া কৰিব পাৰিব সিয়েই জিকিব৷ তাৰ বাবে প্ৰয়োজন হ’লে এটা ফৈদৰ লগত আন ফৈদৰ আত্মহানী যুদ্ধও কৰোৱা হয়৷ কেতিয়াবা "ক্লেচ অফ্ ক্লেন"ৰ সৈন্যবোৰৰ দৰে মানুহবোৰে নিজ বিবেক-বিবেচনা মতে চলিবলৈ আৰম্ভ কৰি দিয়ে৷ ঈশ্বৰ-খৈলুৱৈজনৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাহিৰত গুছি যায়৷ তেতিয়া তেওঁ বাৰ্তাবাহক পঠিয়াই বা নিজে অৱতাৰ ধাৰণ কৰি সেইবোৰক নিজৰ নিয়ন্ত্ৰণলৈ আনিবলৈ চেষ্টা কৰে৷

অন্তিম জন (কল্প-কাহিনী)

ড. নাকাচাৰি অতি উৎকণ্ঠাৰে এই মূহুৰ্তলৈ বাট চাই আছিল৷ আজি তেওঁ লগ ধৰিব "শ্ৰীব" বুলি জনাজাত এজন অসাধাৰণ ব্যক্তিক৷ জীৱণৰ বিয়লীবেলাত শ্ৰীবই বুকুৰ মাজত লৈ ফুৰিছে এক আপুৰুগীয়া সম্পদ৷ তেওঁৰ বয়স বাঢ়ি আহিছে৷ স্বাস্থ্যটো ক্ৰমে বেয়া হৈ আহিছে৷ তেওঁৰ শংকা জীৱণ চাকি হঠাৎ এদিন নুমাই যাব, তাৰ লগতে চিৰদিনলৈ বিলুপ্ত হৈ যাব এই বিৰল সম্পদ৷ 

প্ৰখ্যাত ভাষাবিদ ড. নাকাচাৰিয়ে "শ্ৰীব"ৰ বিষয়ে জানিব পাৰি অতি আগ্ৰহেৰে তেওঁৰ সেই আপুৰুগীয়া সম্পদ সযতনে সংৰক্ষণ কৰি ৰাখিবলৈ দ্বায়িত্ব ল’লে৷ সেয়ে তেওঁ অ’ত দূৰ নিজে সকলো সা-সঁজুলি লগত লৈ "শ্ৰীব"ক লগ কৰিবলৈ আহিছে৷ বিমানৰ পৰা নামি মোবাইটো অন কৰাৰ ল’গে ল’গে কেইবাটাও "মিচ কল" তেওঁ দেখিবলৈ পালে৷ "শ্ৰীব"ৰ মোবাইলৰ পৰা আহিছে৷ তেওঁৰ বুকুখন চিৰিং কৈ গ’ল - কিয় ইমান "মিচ কল" ? তেওঁ কল-বেক কৰিলে৷ 

"হেল্লো ড. নাকাচাৰি?" ইটো ফলাৰ পৰা কোনোবাই ক’লে৷ এইটো শ্ৰীবৰ মাত নাছিল, আন কৰোবাৰ মাত৷ 

- "হয়, মই ড. নাকাচাৰিয়ে কৈছো, আপুনি কোন?" - তেওঁ সুধিলে৷

- "মই শ্ৰীবৰ বৰপুত্ৰ৷ দেউতাৰ স্বাস্থ্য একেবাৰে বেয়া৷ আপুনি কোনখিনি পালে?" - মানুহজনে "এক্স’মিজ"ত কথাখিনি ক’লে৷ ই এই অঞ্চলৰ বৰ্তমান প্ৰচলিত ভাষা৷ ঠিক ভাষা বুলিব নোৱাৰি, এক প্ৰকাৰৰ খিছিৰি দোৱান বুলিলেহে হয়তো শুদ্ধ হ’ব৷ ৭০% ইংৰাজী, ২০% হিন্দী বা বঙালী, ১০% অসমীয়া আৰু আন স্থানীয় ভাষা যেনে কাৰ্বী-বড়ো-মিছিং আদিৰ শব্দ ভাণ্ডাৰেৰে গড় লৈ উঠা এক সান-মিহলি দোৱান৷ কিন্তু  "এক্সম"ৰ প্ৰায় সকলোৱে বৰ্তমান এই দোৱানতে কথা পাতে৷ 

-"ভাল বাৰু, মই যিমান পাৰো সোনকালে আহি আছো৷" বুলি কৈ ড. নাকাচাৰিয়ে খৰ-ধৰ কৰিলে৷ তেওঁৰ লগত আছিল বহুতো অত্যাধুনিক যন্ত্ৰ-পাতি৷ সেইবোৰ লৈ তেওঁ কোনোমতে শ্ৰীবৰ ঘৰ পালেহি৷ শ্ৰীবৰ ইতিমধ্যে নৰিয়া-পাতিত৷ মানুহজনে কেকাই আছে৷ ড. নাকাচাৰিক দেখি তেওঁ অলপ প্ৰাণ পাই উঠিল৷ বহু কষ্ট কৰি হাঁহি এটা মাৰি সম্ভাষণ জনালে৷ ড. নাকাচাৰিয়ে তেওঁৰ ওচৰতে বহি ল’লে৷ যন্ত্ৰ-পাতিবোৰ মেলি সক্ৰিয় কৰি ল’লে৷  যন্ত্ৰ-পাতিবোৰৰ সহায়ত তেওঁ শ্ৰীবৰ কথাবোৰ ধ্বনিবদ্ধ কৰি লোৱাৰ লগতে মষ্টিষ্কৰ মানচিত্ৰ এখনো তৈয়াৰ কৰিব৷ ইয়াৰ সহায়ত অতি কম সময়ৰ ভিতৰত যন্ত্ৰটোৱে শ্ৰীবৰ মষ্টিষ্কত সযতনে সংৰক্ষিত সেই অপুৰুগীয়া আৰ অমূল্য সম্পদবিধ আয়ত্ব কৰি ল’ব৷
ড. নাকাচাৰিয়ে তেওঁক ভঙা ভঙা অসমীয়াত যি পাৰে, যি মন যাই কৈ যাবলৈ ক’লে৷ তেওঁ আৰম্ভ কৰিলে -

"মই সৰু থাকোতে মোৰ বন্ধু-বান্ধৱ, আই-পিতাই, বাই-ভণী, ককাই-ভাই সকলোৰে লগত অসমীয়াতে কথা পাতিছিলোঁ৷ স্কুলৰ মাধ্যম ইংৰাজী হোৱাৰ কাৰণে দুই-এজনৰ বাহিৰে বাকীবোৰৰ লগত ইংৰাজীতে কথোপ-কথন হৈছিল৷ কলেজত সম্পূৰ্ণ ইংৰাজীতে অধ্যয়ন হৈছিল যদিও লগীয়াহঁতৰ লগত হিন্দীত মাজে-সময়ে কথা পাতিছিলোঁ৷ তাৰ পিছত চাকৰি - ইয়াতো সকলো কাম-কাজ ইংৰাজীতে হৈছিল৷ বিয়া কৰালোঁ এজনী অসমীয়া ছোৱালীক, কিন্তু তাই অসমীয়া ক’ব নাজানিছিলে৷ গতিকে মোৰ সন্তান কেইটায়ো অসমীয়া নিশিকিলে৷ এটা সময়ত লক্ষ্য কৰিলোঁ, কেৱল মোৰ সন্তান কেইটাই নহয়, মই যাৰ যাৰ লগত অসমীয়াত কথা পাতোঁ যেনে বাই-ভণীহঁত আৰু স্কুলীয়া দিনৰে বন্ধু-বান্ধবীহঁত কাৰো সন্তান-সন্ততিয়ে অসমীয়া নিশিকিলে৷ ভাষাতো আবদ্ধ হৈ থাকিল - সেই পুৰণি প্ৰজন্মটোতে৷ নতুন প্ৰজন্মটোলৈ ই প্ৰবাহিত নহ’ল৷ মোৰ প্ৰজন্মটোৰ এজনৰ পিছত আনজন ইহ লীলা সম্বৰণ কৰিলে৷ এতিয়া থাকিলো কেৱল মই৷ বুকুখনে কেতিয়াবা হাহকাৰ কৰি উঠে - এতিয়া মোৰ লগত অসমীয়াত কথা পাতিবলৈ দ্বিতীয়জন নাই৷ মই তেনেই অকলশৰীয়া হৈ পৰিলোঁ৷ তেনেতে এদিন তোমাৰ কথা জানিব পাৰিলোঁ, ড. নাকাচাৰি৷ সুদূৰ জাপানত বোলে তুমি অসমীয়া ভাষাৰ চৰ্চা কৰি আছা৷ মই অলপ শান্তি পালো - অন্ততঃ কোনোবা এজন আছে যাক মই এই আপুৰুগীয়া সম্পদ গতাই যাব পাৰোঁ....."

শ্ৰীবই কৈ গ’ল, কেৱল কৈ গ’ল বহুতো কথা - জীৱন-দৰ্শণৰ কথা, ৰাজনীতিৰ কথা, মূলতঃ শ্ৰীবৰ জীৱন অভিজ্ঞতাৰ বিভিন্ন কথা - শেষ নিশ্বাসটিলৈ.... ড. নাকাচাৰিৰ যন্ত্ৰবোৰে সকলো অহৰ্নিশে নথীভূক্ত কৰি গ’ল সকলোবোৰ৷

এসময়ত সেই অন্তিম বন্তি গছা নুমাই গ’ল৷ লগতে নোহোৱা হৈ গ’ল - এটা ভাষা, এটা জাতি --- এইদৰেই এক দীৰ্ঘদিনীয়া গৌৰবময় ইতিহাসৰ সামৰণী পৰিল - চিৰদিনলৈ৷